schoolfiles.net

Сценарий праздника «Каз өмәсе»

Праздник «Каз өмәсе» — «Праздник гусиного пера»

1 ведущая: Хәерле көн, кадерле дуслар! Исәнмесез, кунаклар!

2 ведущая: Здравствуйте, уважаемые друзья, гости!

1 ведущая: Без сезнең белән зур бәйрәмгә җыелдык. Бүген бездә «Каз өмәсе» бәйрәме.

2 ведущая: Сегодня мы с вами собрались на праздник «Казөмәсе» — «Праздник гусиного пера», который проводится поздней осенью, когда крепчают морозы, снегом покрываются поля и леса, реки сковываются льдом.

Марина:Этот праздник – «День гусиный»

К нам пришёл из далека

Мы придём, лишь попросите

Поработаем, друзья.

Глеб: Гей! Веселей собирайся народ,

Гусиный праздник в гости идёт

Спешите, спешите, спешите,

Друзей с собой захватите,

На праздник всех зовём,

Потрудимся, потанцуем, попоём (мальчики садятся)

2 ведущая: Да ребята, по традициям в этот день заготавливают впрок гусиное мясо, и щиплют пух. Парни и девушки собираются на посиделки, поют песни.

(заходит бабушка и дедушка)

Дедушка:Исәнмесез

Бабушка:Здравствуйте, исәнмесез. Сегодня у нас праздник ощипывание гусей. Сейчас должны прийти девушки к нам на помощь.

Марина: Бабушка, я позвала всех своих подружек на праздник.

Бабушка: Молодец, дочка. Очень хорошо, вместе ведь, она и работа быстрее спорится. Усаживайтесь рядком.

Настя: Гуси ваши – просто чудо,

Чистые, красивые,

Перья, словно пух мягки,

И, как вата, белые

Милана: В том заслуга бабушки Асмы.

За гусятами она ходила

Внимательно следила

Чтобы коршун их поймать не смог,

Яна: Вы знаете, как гуси любят речку,

Они там плавают, резвятся и играют

Прогулки и водичка помогают им расти,

Поэтому они таки быстро вырастают.

Бабушка: Да, гуси у меня замечательные. Гусей держите вот так. Сначала выщипываем перышки из-под крыльев, их надо будет сжечь. А теперь принимаемся за остальное (показывает, девочки повторяют)

Бабушка: А ну-ка, дед, растяни свою гармонь, пусть девушки работают с красивой песней.

Звучит музыка «Каз канаты»

Дед: (подходит к девочкам) Жена, погляди-ка, девочки так мастерски справляются, не скажи, что малы еще. А ну-ка, и я попробую.

Яна: Ой, ой, Шакирбабай, ты же вместе с мясом щиплешь.

Бабушка: Иди уж, старый отсюда, разве это мужская работа? У девочек ведь вон как спорится работа, пальцы, словно пляшут.

Дед: Ладно, ладно, схожука я лучше во двор (уходит).

Бабушка: Девушки, красавицы, вы пух, и перья раскладывайте отдельно. Из пуха я сделаю замечательную подушку. Ведь, когда девушка выходит замуж, такие подушки дают в приданое, (заходят мальчики и дедушка и встают в одну полоску).

Артем: Здравствуйте

Рузаль: Исәнмесез

Инсаф: Бездән сәлам алыгыз

Рамиль:Привет Әсма әбигә

Артем: Привет Шакир бабайга

Глеб: Привет нашим девченкам.

Бабушка: Ай, ай какие шустрые мальчишки.

Дедушка: Да, нето что в нашей молодости.

Ведущая: Бабушка Асма, я их сама пригласила, не забыли, пришли. Проходите, садитесь на стулья.

Бабушка: Ну что мои хорошие, гуси готовы. Тогда положите их вон на тот стол. Давайте отдахнём и поиграем в игру.

Игра “Тюбетейка”

Татарский танец

Бабушка: Девочки сходите на речку за водой, а я потом гусей сама сполосну.

Танец “Девочки идут за водой”

Бабушка: Спасибо вам большое, бик зур рәхмәт. А я блины не успела напечь.

Дед: А давай, и мы тряхнем стариной, блины твои подождут.

Бабушка: А что, не грех- молодость вспомнить, давайте тогда сыграем в игру «Чума үрдәк, чума каз».

игра«Чума үрдәк, чума каз»

(девочки и мальчики стоят в двух шеренгах напротив друг друга и поют)

(девочки и мальчики стоят в двух шеренгах напротив друг друга и говорят слова, ведущая девочкам раздает крылышки)

Элина: Крылышки продаем, крылышки.

Амина:Налетайте, выбирайте самые белоснежные.

Инзиля: Покупайте, кому нужно.

Артем: Крылышки почем?

Амина: Крылышки — один алтын.

Артем: Ого, больно дорого, один алтын.

Руслан: Оставьте их себе (мальчики отворачиваются и встают спиной к девочкам)

Ангелина: Молодец не должен быть жадным.

Вика К: Заплатите нам танцем

Танец мальчиков

Ведущая: Молодцы, хорошо танцуете.

Вот и подошел к концу наш праздник. Пусть эта встреча останется добрым воспоминанием в ваших сердцах! А сейчас мы с вами споем песню.

Песня «Кунаклар»

Бабушка: У меня блины уже подоспели. Пойдемте все вместе пить чай с блинами.

Чаепитие

infourok.ru

Сценарий национального татарского и башкирского народного праздника для старшей группы «Каз омэсе»

“Каз өмәсе”

Татар милләтеннән киенгән ике бала(берсе малай, берсе кыз) залга керәләр.

1бала: Исәнмесез, хөрмәтле кунаклар.

Менә сез дә килеп җиткәнсез.

Безнең бакчабызның шау тормышын

Күреп китик әле дигәнсез.

2бала: Онытылган гореф-гадәтләрне

Яңартабыз хәзер көннән-көн

Уен йолалары,җыр-биюе

Һәр киләчәк көнне бизәсен.

Күмәк җыр башкарыла”Мин көзләрне яратам”Г.Гәрәева көе ,Ф.Зиннатуллина сүз.

Ширма артыннан ана каз булып киенгән бер бала як-ягына карана,карана”Ка-ка” дигән авазлар чыгарып, залга чыга.Шул тавышка бер-бер артлыказ бәбкәләре тезелешеп чыга,аның артыннан ата каз чыга.

Ана каз: Кыйгак-кыйгак,дия-дия,

Бәбкәләрне сөя-сөя.

Бөтен җиргә җитешергә

Ана казга туры килә.

Ата каз: Ә мин,ата каз күрәмсез,

Торам барыннан югары

Бөтен эшкә дә булдырам

Эшлисем килми бары.

Шук туган: Шаянланам,шукланам

Белмим,кемгә охшаган-

Шуңа мине әткәм-әнкәм

Шук туган дип атаган.

Нечкәбил: Канат кагып кыйгаклап

Көязлегемне саклап

Һәрвакыт күз алдында.

Йөрим мин вак-вак атлап

Шуңа мине туганнарым

Эй,син, Нечкәбил,-диләр.

Җилбәзәк: Җил-җил атлап йөргәнгә

Мине җилбәзәк диләр.

Башымда җил сызгырганын

Әле ярый белмиләр.

Тәмле тамак: Тәмле тамак диләр миңа,

Канатларын кага-кага,

Әгәр тәм-том таба алсам

Барда миңа таба чаба.

Дәү абый: Дәү абый да,дәү абый дип

Артымнан һич калмыйлар,

Әгәр инде эш кушсаң,

Берсе дә яратмыйлар.

Ана каз: Әтисе. Әйдәле балакайларыбызны Шушма буена алып төшеп,су коендырыйк.(Залдан чыгалар).

Алып баручы: Матур язлар, ямҗле җәйләр үтте. Үзенең муллыгы белән “Алтын көз” дә килеп җитте. Ямҗле Шушма буйларында йөргән бәбкәләр дә үсте. Авылларда “Каз өмәсе” башланды.

Малайлар шигырьләр сөйлиләр:

1бала: Авылларда каз өмәсе гөрли,

Юл буена канат сипкәннәр

Канат өсләренә баса-баса

Кызлар каз юарга киткәннәр.

Әллә нинди генә сәер чак бу,

Үзе моңсу,үзе күңелле

Каз гомере кире кайтмый торган

Яшьлек кебек кыска гомерле.

2бала:Эй ,каз өмәсе гөрли,

Юл буена канат сипкәннәр

Кызларыбыз белән казларыбыз

Ни арада үсеп җиткәннәр.

3бала: Күмәк хезмәт,уен-көлке

Була каз өмәсендә

Каз өмәсе бүген бездә

Каз йолкырга килгән кызлар

Уңыш юлдаш булсын сезгә.

Талгын гына татар халык көе яңгырый.Милли киемнән киенгән кызлар көянтәләренә казлар асып, залга керәләр .Кызлар түргә узып,казларны

алларына алып, урындыкларга утырышалар.

Хуҗа кыз: Кызлар, әйдәгез эшкә тотыныйк, эшебез дә тизрәк бетәр.

Кызлар каз йолкыган рәвеш китерә башлыйлар.

1кыз: Көз көннәре бигрәк ямьле,

Өмәгә килгән кызлар.

Матур булсын каз өмәсе,

Тырышып эшлик кызлар.

2кыз: Миләүшәнең казы чистарак булган бит кызлар.

3кыз: Эй ,уңган да инде безнең Лилия, нәрсәгә тотынса, шуңа кулы килеп тора.

4кыз: Безнеке дә аныкыннан ким түгел. Менә карагыз,- ялт иттердек !

5кыз: Әйдәгез,кызлар, “Без-без идек” уенын уйнап алыйк әле.

Кызлар: Без.без,без идек,

Без унике кыз идек.

Базга төштек май ашадык,

Келәткә кердек бал ашадык,

Коега төштек су эчтек,

Бер тактага тезелдек

Таң атканчы юк булдык.

Авызыңны ач та ,йом !

Кызлар бер-берсен көлдерергә тырышалар.Сылу көлеп җибәрә.

1кыз: Әнә,әнә,авызын ачты нинди җәза бирәбез?

2кыз: Әтәч булып кычкырсын.

3кыз: Юк,юк ,яңа откан җырын җырласын.

Бер кыз җыр башкара.”Калфагым-энҗе бөртегем” музыкасы астында урындыкларга утыралар.

Җыр бетүгә, гармун тавышы ишетелә.

4кыз: Егетләр киләләр түгелме соң?

Кызлар канат алыгыз, егетләргә сатарбыз.

Егетләр керә.

Егетләр: Исәнмесез, кызлар!

Кызлар: Исәнмесез,егетләр!

Кызлар: Егет, сиңа ни кирәк?

Егет: Пешкән, симез кыз кирәк!

Юк,юк, симез каз кирәк.

Тагын матур кыз кирәк.

Кыз: Ул кызыбыз бик елак

Егет: Конфет,прәннек бирербез!

Егет: Яратмаса, эләкми.(конфетын яшереп куя)

Егет: Сез нишлисез, кызлар?

Кызлар: Без йон йолкыйбыз!

Егетләр: Без аларны таптарбыз!

Кызлар: Нәрсә белән таптарсыз?

Егетләр: Аяк белән таптарбыз.

Кызлар: Ә без сезне куарбыз(яулык белән куалар)

Кызлар: Канат сатам,канат сатам!

Егетләр: Мин алам, мин алам!

Егетләр: Канатыгыз кыйммәтме?

Кызлар: Егет саран булмасын,

Акча жәлләп тормасын!

Малайлар, кызлар конфет-прәннеккә канат алышалар.

Кызлар: Әйдәгез, биеп,җырлап алыйк әле!

“Шома бас” биюе башкарыла.

Бу бик дөрес әйтелгән

Эш турында тагын нинди,

Бар ул мәкалҗ,әйтемнәр?

2бала: Бә леш ашыйсың килсә,

Бергә: Мич башында утырма.

3бала: Кешене тун җылытмый

Бергә: Эш җылыта!

4бала: Эшләсәң май кабарсың!

Бергә: Эшләмәсәң –буш тәлинкә яларсың!

5бала: Эш беткәч, уйнарга ярый.

Бер малай җыр башкара “Әйе шул, кызык шул”

Алып баручы: Әйдәгез бергәләп парлашып биеп тә алыйк.

Парлы татар биюе башкарыла”Эх,алмасы”

Алып баручы: Әйдәгез,бер уен да уйнап алыйк әле.”Миңлебай” исемле уен уйнала.

Егет: Бәлешегез көйми микән, кызлар?

Кызлар: Бәлеш, бәлеш!Нишләп бетте икән ул?

Ширма артыннан бәлеш алып чыгалар, балалар алга тезеләләр.

Кыз: Зыяны юк, йөзе килгән моның,

Ал да итәрбез әле,

Гөл дә итәрбез әле,

Бергәләшеп бәлештән дә,

Авыз итәрбез әле.

“Каз өмәсе” җыры башкарыла.

Бәйрәм иртәсе тәмам.

infourok.ru

Открытое мероприятие «Каз өмәсе»

Разделы: Работа с дошкольниками

Бүлмәнең бизәлеше элекке авыл өен чагылдыра. Катнашучылар татар милли киемнәреннән.

Бәйрәм барышы.

Алып баручы: Хәерле кич, дуслар, хәерле кич!

Бәйрәмебез котлы мөбарәк булсын!

Ведущая: Здравствуйте, уважаемые гости, друзья. Приветствуем вас в нашем теплом, добром доме.

А.б.: Безнең татар халкының — әби-бабаларыбызның борынгы заманнарда бик күркәм йолалары, матур бәйрәмнәре күп булган. Сезнең кичке уеннарны, аулак өйләрне, “Нәүрүз”, “Сөмбелә” бәйрәмнәрен күргәнегез бардыр. Тагын бер шундый күңелле йола – “Каз өмәсе”. Менә бу табышмакны тыңлагыз әле:

Суда йөзе, күктә оча, җирдә йөри,

Ит белән сыйлый. Ул нәрсә?

Ә каз мамыгыннан нәрсәләр ясыйлар? Дөрес, казның мамыгы бик кирәк. Аның ите дә бик тәмле була. Ә маен дару урынына да файдаланалар. Аны бик – колак өшегәндә сөртәләр. Элек казларны бик күп асраганнар. Көз җиткәч, һәр өйдә каз өмәләре гөрләгәе. Каз өмәсе-авыл бизәге, алтын көзнең байлык, муллык, матурлык бәйрәме. Менә бездә бүген Каз өмәсенә җыелдык.

В: Сегодня мы с вами собрались в этом зале на праздник, именуемый “Каз өмәсе”. Все большие дела у татар выполнялись всем миром. “Өмә” по-татарски означает помочь. “Каз өмәсе” проводился позней осенью, когда крепчали морозы, снегом покрывались поля и леса, реки сковывались льдом.

Этот праздник светлый и грустный. Грустный от того, что приходится прощаться с гусями – символами чистоты и бескорыстия. Светлый, что теперь прощательные песни гусей будут звучать в песнях девушек и парней, в мелодиях наигранных на гармонии.

А.б.:

Күкмәк хезмәт, уен-көлке
Була каз өмәсендә.
Кызлар, егетләр җыела
Зур шатлык һәммәсендә.
Үкенмәссез килсәгез.
Кызык булачак монда
Җыр-биюләрдә булачак
Шатлык өстәр гармун да.

(Магнитофонда каз тавышлары)

Бабай табак белән казларны күтәреп керә:

— Кызлар, менә сезгә казлар. Баш – аякларын, канатларын кистем. Яхшылап йолкыгыз.

А.б.: Әйдәгез, кызлар, эшкә тотыныйк.

1 кыз: Сөләйман бабай, кызларны үзең суйдыңмы?

Бабай: Үзем, кызым, үзем.

2 кыз: Син суйган казларның ите тәмле була шул.

3 кыз: Кызлар, карагыз әле, бик симез ахры, бик авыр күренә. (казны күрсәтә)

4 кыз: Сөләйман бабайларның һәр елны казлары симез була. Миңлегөл әби әйбәт ашата торгандыр. (кызлар түгәрәкләнеп каз йолкыйлар, канат сыдыралар)

А.б:

Җәйләр үтте, көзләр җитте
Бик симерде казларым
Каз йолкыйлар тиңдәшләрем
Күрше тирә кызларым.

“Каз канаты” җырын җырлап эшлиләр.

Уен: “Мин башлыйм, син дәвам ит” (мәкальләр)

Ярыш: “Кем тизрәк йолкый?”

Җыр: “Каз өмәсе” (Роберт Миңнуллин суз.)

5 кыз: Кызлар, әйдәгез казларның эчләрен алып, чишмәгә барып юып кайтыйк.

А.б.:

Кызлар төше су буена
Казлар кебек тезелеп
Егетләр күзәтеп кала
Кичне көтеп өзелеп.
Иңнәрендә көянтә
Көянтәдә казлары
Бигрәк матур, бигрәк уңган
Безнең өмә кызлары.

Бер кыз юлга кызлар артыннан каурый сибә:

Каурый сибәм су юлына
Ишле булсын казыгыз
Өмедә эш күрсәтеп
Ярлар табып калыгыз.
Юл аягы – каз коймагы
Сыйлансаң – суык тимәс
Каз йолка белмәгән кызны
Егет солтаны сөймәс.
Бии – уйный сылу кызлар
Чыңлый чулпы төймәсе
Борынгыдан килгән йола –
Татарның каз өмәсе.

Уен – ярыш: “Канат җыю”

Канатлар белән бию.

В: Но самое интересное начиналось вечером. Переодетые в праздничные наряды девушки собирались на посиделки. Хозяйка встречала их национальными блюдами, готовила белеш из гусиных лап и крылышек, вкусный суп из челого уся.

У входа в дом самые бойкие девушки встречали гостей, предлагая выкупить у них гусинные крылья. Кто мог выкупить – тот становился желанным гостем.

А.б:

Өмәбездә үтеп китте
Казларны юып кайттык
Сизелмичә кич тә җитте –
Ә хәзер күңел ачыйк.

1 кыз: Әтиләр кунакка китте. Кызлар, егетләр килгәнче, өйне бераз җыештырып алыйк. (өй җыештыралар)

2 кыз: Кызлар егетләр бусага ялы түләтебезме?

Кызлар: Түләтәбез, түләтәбез.

3 кыз: Я, кызлар, һәркайсыгызгы канатлар алыгыз. Җебеп тормагыз. Акча салмыйча, канат бирмәгез. (канатлар алалар) Чү! Киләләр! Киләләр!

“Эх, сез, матур кызлар!” җырын җырлап егетләр килә.

Егетләр: Кызлар, нигә кертмисез инде?

4 кыз: Ашыкмагыз, авыгыз ашка пешәр. Акчаларыгызны әзшрләгез. Берәм – берәм керегез.

1 егет: Әссәләмегаләйкем! И, казлар, юк ла, кызлар симез булсын! (кызлар көләләр)

1 кыз: Сиңа, егет, ни кирәк?

2 егет: Кара кашлы кыз кирәк.

1 кыз: Ни эшкә соң ул кирәк?

2 егет: Әнигә килен кирәк.

2 кыз: Егет, сиңа ни кирәк?

3егет: Миңа нечкә бил кирәк.

2 кыз: Ни эшкә соң ул кирәк?

3 егет: Ансыз яна яшь йөрәк.

3 кыз: Сиңа, егет, ни кирәк?

4 егет: Каз-мамык ястык кирәк.

3 кыз: Казларыбыз мамыксыз, кызлар йоклый ястыксыз. Шуны да син белмәгәч, йөрмә монда вакытсыз. (егеткә сөлге белән суга)

4 егет: Ай-ай-ай! Казларыгыз кыз, кызларыгыз каз. Күзләрегез тоз, үзегез котсыз. Борыныгыз янчек!

Кызлар: И-и, тозсыз!

4 кыз: Сиңа егет ни кирәк?

4 егет: Та каз канаты кирәк?

4 кыз: Ни эшкә соң ул кирәк?

4 егет: Очрга

4 кыз: Нишләргә?

4 егет: Матур кызлар кочарга.

4 кыз: Буш сүз сузма кызларга. Акчаң кайда?

4 егет: Акча бездә бер букча (акчасын күрсәтә).

Кызлар: Канат сатам, канат сатам.

2 егет: Кая ул, мин алам. Мә, бүләгем (бүләген күрсәтә)

Кыз бүләкне алып, канат бирә.

Кызлар: Канат сатам, канат сатам.

Егетләр: Мн алам, мин алам.

Кызлар: Канат Хакы бер алтын

Егетләр: Үзендә калсын.

Кызлар: Чын егет булса, алсын.

Егетләр: Я, ала алган алсын (акчаны югары күтәреп)

Кызлар акчага сузылалар. Егетләргә сыңар канат бирелә.

А.б.: Бер генә каз өмәсе дә җырсыз, уенсыз. Ә хәзер, әйдәгез, уеннар уйнап, биеп-җырлап алыйк.

Уен: “Чума үрдәк, чума каз”.

Уен: “Йөзек салышлы”

Җыр: “Челтәр элдем читәнгә”

Күмәк бию.

А.б.: Бәйрәмебезне чәй өстәле янында дәвам итебез. Барыгызында каз коймагы белән эчәргә чакырам. Рәхим итегез!

Фоторяд.

27.11.2010

xn--i1abbnckbmcl9fb.xn--p1ai

Праздник гуся «Каз омэсе»

Вступление

У каждого народа есть свои национальные традиции и обычаи, которые передаются из поколения в поколения, хранятся и приумножаются. В каждой семье эти традиции находят свое продолжение, и в каждой семье стараются хранить их. Семья- основа всего, и оттого, как мы в наших семьях сможем привить к культуре, традициям нашего народа зависит будут ли они истинными детьми своего народа и просто культурными людьми.

Слово «обряд» (по-татарски «йола») означает совместную деятельность деревенских жителей. В крестьянских хозяйствах совместно сеяли, строили дома, заготавливали дрова. Каждое из этих совместных дел заканчивалось совместным гулянием с чаепитием.

Участники передачи- татарская семья усаживаются за празднично приготовленный стол, начинается непринужденная беседа.

Девочка: Мама, а почему у нас сегодня такой празднично украшенный стол? Неужели сегодня какой-то праздник?

Мама: Әй кызым, ел бетеп бара. Инде әти дә эшләрен бетерде. Шул сәбәплебез бөген берәз бәйрәм туйлайбыз. А какой праздник недавно отпраздновали в народе

Мальчик: Я знаю, это Сабантуй. Это праздник плуга. Его празднуют весной и осенью, когда заканчивают полевые работы.

Папа: Бик якшы кызыкай, ә син безнен бәйрәмләрен беләсен мә әйтеп бир әле безгә.

Девочка :Мин шундай бәйрәмләрде белям Ураза, Ураза бәйрәме, Курбан бәйрәм, Яңа ел, Сабантуй.

Мама: А что за праздник такой Курбан бәйрәм?

Девочка: Это большой мусульманский праздник, который отмечают через два месяца и десять дней после Уразы мусульманского поста. Во время праздника люди приглашают друг друга в гости, делают подарки и пожертвования бедным, больным и немощным.

Мальчик: А в праздники в нашей семье готовятся такие вкусности, сладости а блюда разныеө разные чакөчак, бәлеш, өчбучмак, салма, самса.

Папа: Но ведь в праздники люди не только едят вкусные блюда, но еще показывают свое искусство в песнях и танцах.

Среди обрядов осенне-зимнего сезона у татар особо выделяется праздник гуся «Каз омэсе» Слышатся крик гусей.

Татарская молодежь с нетерпением ждала и тщательно готовилась к этому празднику. Еще в начале лета молодая девушка приходила к хозяйке- владелице большого гусиного стада с просьбой взять ее осеньюв помощь к себе. Хозяйка при этом выясняла не сирота ли девушка, трудолюбива и чистоплотнаб честна и скромна ли она. И не каждая девушка получала согласие хозяйки на свою просьбу. а та которая удостоилась этого сразу же начинала готовиться к осеннему празднику: вышивала фартук и полотенце, шила платье, вязала шаль. И все это отнюдь не случайно: ведь на этом празднике она могла встретить своего суженного и пообщаться с ним. Иных мест встречи в татарских деревнях попросту не было. Это запрещал шариат.

Дальнейшее действие происходит в доме хужябике, куда каждая из девушек приходит с тазом в руке и гусем в тазу.

Хозяка: Исәнмесез безнен матур кызлар!

Безнен авылнын кызлары

Аклы кулмәк киялар

Эштә оста, сузгә кыска

Егетләрне соялар.

Безнен ауыл буасынын сулары агып тора, аул кызы эштә пешкән, битләре янып тора.

Девушки усаживаются и приступают к работе.

Звучит песня «Кыз каздары илап»

каз канатларын эзләргә

тоштем су буйларына

Су буйларында йоргәндә

Син генә уйларында.

Каз канатларын санадым,

Тезелеп кагынганда,

Тулган айларга карадым

Өзелеп сағынғанда.

Каз канатын кагынганда,

Мамыкларын жил ала, Яшь вакыттагы мәхәббәт

Мәнгелек булып кала.

Когда выпадал первый снег и земля замерзала, начиналась заготовка гусей. Заколотых гусей собравшиеся в доме хозяйки девушки ощипывали, в одну сторону откладывали перья, а в другую өпух. Ощипанных гусей затем выносили на улицу и клали на мерзлую землю. Дело в том, что гусиное сало очень нежно и для того, чтобы его отделить, тушку необходимо было заморозить.

ведущий Кумәк хэзмәт, уенәкелке

Була каз омэсенда

кызларе егетлэр жыела

зур шатлык нэмэсенә.

Совместный труд, игры и веселье

Бывают в гусиный праздник.

Собираются девушки и парни, Вместе радуясь.

Вычищенные тушки подвешивали к коромыслам, затем идут к роднику. Девушки и сами шли гуськом, друг за другом. На роднике они промывали гусей сточной водой. Но самое радостное было в том, что у родника их уже поджидали деревенские парни с гармошками и песнями. Им навстречу выходят парни.

—Здравсвуйте, девушки красавицы!

Дев:—И вам доброго здоровья, парни удалые!

Парни: —А можно ли узнать, как зоветесь вы красавицы?

Дев: —А вы сами ребята назовитесь-ка? а после и наш черед будет.

Парни:—Неужели у нас сегодня праздник?

—Да, праздник Гуся у нашей Сании апай.

Дев:—— Вот именно! А мы оттуда идем, мы помощницы.

Парни:—-А разрешите ли присоединиться к вам?

Дев:— А это ребята от вас только зависит. Сможете крылышки выкупить? Милости просим.

Парни:— А что за выкуп попросите?

Дев:—А выкупом пусть будет мастерство ваше, надо спеть, сплясать, да удаль свою показать.

Парни: А что ребята попробуем?

конечно попробуем.

Здесь звучит веселая перекличка, каждая девушка знала, какому парню она симпатична, ведь именно для него она одела свой лучший наряд.

Яшьляр уены

халык сзләре татар халык көе

Башлап жырлаучы

Ақ альяпкыч челтәрле,

егетләр

Илдә матур бетәрме?

Илдә матурлар бетәрме?

Жан сөйгәнгә житәрмә?

Кызлар

челтәр элдем читәнгә,

Жилфәр-жилфәр итәргә.

Егетләр

Без килмәдек буш китәргә,

Килдек алып китәргә.

кызлар

Алын алырсыз микән?

Гөлен алырсыз микән?

Урталарга чыгып сайлап,

кемне алырсыз икән?

Егетләр

Алларын да алырбыз,

Гөлләрен дә алырбыз,

Кунелебезгә кем ошаса,

Шуны сайлап алырбыз.

Башлап жырлаучы

Урамнан узып бара.

Қашыннан кузе қара.

Егетләр

Керфәгеннән гөлләр тама,

Курсәм, йөрәгем яна.

Құшымта

Башлап жырлаучы

Аклы ситсы кулмәк кияр,

Итәге жиргә тияр.

Егетләр

Узе сөйләр, узе көләр,

Ул ярлар кемгә тияр.

Құшымта

Қызлар

Челтәр элдем читәнгә

Жилфәр-жилфәр итәргә.

Егетләр

Без килмәдек буш китәргә,

Килдек алып китәргә.

кызлар

Алын алырсыз микән?

Гөлен алырсыз микән?

Урталарга чыгып сайлап,

кемне алырсыз икән?

Егетләр

Алларын да алырбыз,

Гөлләрен дә алырбыз,

Кунелебезгә кем ошаса,

Шуны сайлап алырбыз.

(Все вместе направляются в дом, где идет праздник, помлгают донести тушки гусей.) Парни тоже могут зайти на чаепитие, но подобное право надо было выкупить пряниками, конфетами, мелочью. Этим выкупалось гусиное крыло, причем надо было остроумие и смелость, чтобы достойно ответить на девичьи колкости. Получивший крыло входил в дом.

Ведущий:

Син да жырла батыр егет,

Син да жырла матур кыз,

Матур булсын, матур булсын,

Матур булсын бу тормыш.

Частушки поют и девушки и парни сузләре татар халык көе

Биисә килә

Биючеләр, басыгыз,

Әйләнмәсә башыгыз

Басыгыз, басыгыз

Әйләнмәсә башыгыз.

Биючеләр, биегез

Матур безнен көебез,

Биегез, биегез

Матур безнен көебез.

Биючеләр биегәндә

Идәннәре бөгелә

Ярышларда жинеп чықтық,

Безнен биесә килә.

Тыпырө тыпыр-тыпыр-тыпыр

Тыпыр-тыпыр биергә

Эшлибез дә жырлайбыз да,

Вакыт та бар биергә.

Берсә алма, берсә хөрмә

Матур кызлар суга бара, челтери чиләкләре

Берсе сирень, берсә нәркиз

Берсе гөлнен зәнгәре.

Матур кызларны кургәндә

Ярсып тибә йорәгем

Берсә алма, берсә хөрмә

Берсә кура жиләге.

Өчес е дә бигрәк матур,

Өчесе дә бигрәк шәп,

Берсе жәуһәр, берсе гәуһәр

Берсе алтын зөбәржәт.

Куз алмыйча карап торам

кызлар барган юлларга

Берсе унган, берсе елдам,

Берсе алдынгылардан.

Өчесе дә бер дигәннәр,

Ефәк кулмәк кигәннәр,

Қайсып сайларга да белмим…

Өчесе дә чиберләр.

Девушки возвращаются домой под песню «Кызлар оча» (летят гуси )муз Х Валиуллина, слова М Мулланурова

В доме хужябике происходит торг парни выкупают гусиные крылья, звучит песня «Канат сату «Продажа крыльев «

Каждый из парней, получивших крыло гуся, входит дом. Прадник заканчивается исполнением совместного танца под татарскую плясовую.

Ведущий

Бәйрәмсез бик кунелсез бит,

Бәйрәмнәр кирәк безгә

Бәйрәмнәр кирәк сезгә дә,

Кирәк һәммэбезгә дә!

Бе праздников было бы грустно,

Праздники нам так нужны

Праздники нужны и нам, Праздники нужны и вам!

infourok.ru