cart-icon Товаров: 0 Сумма: 0 руб.
г. Нижний Тагил
ул. Карла Маркса, 44
8 (902) 500-55-04

Эдэби уку 4 класс гарифуллина мияссарова эш программасы – Рабочая программа (4 класс) по теме: 4сыйныф өчен әдәби укудан эш программасы.УМК.»Перспективная начальная школа»И.Х.Мияссарова. | скачать бесплатно

Рабочая программа по чтению (4 класс) по теме: Әдәби уку дәресе өчен эш программасы (4кл)

п/п

Программа

бүлегенең исеме

Дәреснең темасы

Дәреснең саны

Дәрес төре

Эчтәлек элементлары

Укучыларның әзерлек дәрәҗә-сенә таләпләр

Тикшерү төре

Өстәмә эш элементлары

Өй эше

Үткәрү вакыты

план

факт

1

 

Туган якта җәй һәм көз

(5 дәрес)

М. Гафури.” Ана теле”

1

Катнаш

Туган тел ни өчен кирәак?  Укучы-лар ана телендә нәрсәләргә өйрә-нәләр?Чын  кеше дип нинди кешегә

әйтәләр?һ.б. кебек сорауларга җавап бирү

Сорауларга җа-вап бирү, укы-ганның төп фике-рен мөстәкыйль әйтеп бирә белү

Тематик

Әңгәмә

М. Гафури.” Ана те-ле”укырга

 

2

И. Гази ”Кояш артыннан киткән тургай”

1

Катнаш

Таныш булмаган текстны әдәби сөйләм нормала-рын   саклап уку

Ибраһим Газинең иҗатын белү. Со-рауларга җавап бирү, укыган-ның төп фикерен мөстәкыйль әй-теп бирә, вакый-галар барышын бәяли белү

Агымдагы

Әсәрдәге җәй күрене-шенең үз авылың та-бигатенә ту-ры килгән һәм аермалы якларын  билгеләү

Укырга, сорауларга җавап.

3

Г. Исхакый хикәяләре

1

Катнаш

Тексттан уй-фи-керләрне дәлилләү өчен сүзләр табу

Гаяз Исхакый-ның иҗатын бе-лү.Сәнгатьле укый, фикер алы-шуда катнаша бе-лү.

Сәнгатьле уку

Диалог

 “Көз” турында

Сочине-ние язарга.

 4

Р.Миңнуллин. Җәйнең яшел аты. Ә Бикчәнтәева . Көз.

1

Катнаш

Шигырьне анализлауда  катнашу

Үзең күзәткән һава торышын шигырьдәге бе-лән чагыштыра белү

Сәнгатьле уку

Шигырьнең эчтәлегенә карата рәсем ясау,

12 нче бит.»Көз» шигырен ятларга

5

Теманы йомгаклау. Бәйләнешле сөйләм үстерү. Көз турын-да хикәя төзү.

1

Катнаш

Тема буенча кыскача йоигак

Үтелгән бүлекнең исемен һәм кыскача эчтәлеген белү.

Сорауларга җавап  бирү

Фикереңне дәлилләү алымнары

 “Көз”рәсеме ясарга.

6

II.Татар халык авыз иҗаты

(8 дәрес)

Татар халык авыз иҗаты. Җырлар.

1

Катнаш

Халык авыз иҗаты жанрлары

Халык җырлары-ның ни өчен  уй-лап чыгарылга-нын белү.

Тематик

Халык җыр-ларының моңлы булу-ын аңлатучы җырлар табу

Шаян җырлар, такмаклар әзерләп килергә

7

Бишек җырлары

1

Катнаш

Халык авыз иҗаты жанрлары

Ата-ана, ил, Ва-тан, тел-сүз ту-рында мәкаль һәм әйтемнәр белү, һәр мәкаль-нең  мәгънәсен аңлату

Агымдагы

Туган тел

турында мә-кальләрне истә калды-ру

 Бишек җырла-рының берсен ятларга

8

Табышмаклар.

Мәкальләр һәм әйтемнәр

1

Катнаш

Халык авыз иҗаты жанрлары

Халык авыз иҗаты әсәрләренең төп эчтәлеген ачыклый белү

Тематик

Табышмак-

лар, мәкаль һәм әйтем җыентыкла-ры, татар халык иҗаты китаплары

Табышмаклар уйлап килергә

(хайван-нар һәм табигать күренешләренә)

9

“Өч сорау” әкияте.

1

Катнаш

Әкияттән явыз, начар геройларны табу, төп фикерне

ачыклау

Халык авыз иҗаты әсәрләренең төп эчтәлеген ачыклый белү

Эчтәлек

сөйләү

Әкиятнең максатын билгеләү

 

10

Гакыллы хәйлә хикәяте

1

Катнаш

Әкиятләрне төркемнәргә

бүлү, уку күнекмәләрен интенсив үстерү

Укытучы билгеләгән темага әкият төзү өчен тексттан  

кирәкле материалны сайлый белү

Эчтәлек

сөйләү

Әкиятне рольләргә бүлеп уку

Индив. диффер.

эш: әкият-нең яки өзекнең

эчтәлеген сөйләргә

11

“ Унөч “ әкияте.

1

Катнаш

Әкият геройларының хис- тойгыларын билгеләү

Әкиятнең темасын һәм төп фикерен билгели белү

Тематик

Кроссворд

 

12

“Каракош” әкияте.

1

Катнаш

Әкият буенча үзеңнең хис-тойгыларыңны сөйләү

Бирелгән темага зур булмаган әкият иҗат итү

Рольләргә бүлеп уку

Әдәби викторина

Үзең теләгән кисәкнең эчтәлеге

13

Теманы йомгаклау.

1

Катнаш

Тема буенча кыскача йоигак

Үтелгән бүлекнең исемен һәм кыскача эчтәлеген белү.

Фронталь

сорау

Табышмак-лар кичәсе

 

14

III. Мәшһүр   татар                                         шагыйрьләре.

(28 дәрес)

Г. Тукай “Исемдә калганнар”.

1

Катнаш

Г. Тукай иҗаты белән таныштыру

Иллюстрацияләр һәм китаплар белә эшли белү

Агымдагы

Төп геройның характеры, эш-гамәлләре

“Исемдә калганнар” әсәрен тулысын-ча укы

15

Г. Тукай.  Китап

1

Катнаш

Китап турындагы мәкаль-әйтемнәрне искә төшерү

Китап кешене ничек үзгәргәнлекне аңлый белү

Сәнгатьле уку

Күнегүләр эшләү

 

16

Г. Тукай. Туган авылым.

1

Катнаш

Шигырь буенча үзеңнең хис-тойгыларыңны сөйләү

Алынган белем-күнекмәләрне мөстәкыйль

файдалана белү

Сәнгатьле уку

Уен “Язучыны таны”

46 бит – шиг. ятла

17

Мәсәлләр. Сөткә төшкән тычкан.

1

Катнаш

Һәртөрле башкарылган эшнең үтәлешен бәяләү

Мәсәл, аллего-рия , мораль төшенчәләрен аңлый белү

Тест

(10 мин)

Сәнгатьле уку

Төп геройның характеры, эш-гамәлләре

 

18

Мәсәлләр. Бәхет. Арыслан илә тычкан

1

Катнаш

Һәртөрле башкарылган эшнең үтәлешен бәяләү

Укылган жанр төрләрен аера белү

Уку тизлеген тикшерү

Әдәби уеннар

49-50 бит, сораулар-га җавап

19

 

Ф. Әмирхан. “Ай өстендәге Зөһрә кыз”

1

Катнаш

Предметның төсен һәм башка билгеләрен бирү

Фатих Әмирхан-ның иҗатын бе-лү.Сәнгатьле укый, фикер алы-шуда катнаша бе-лү.

Эчтәлек сөйләү

Төп геройның характеры, эш-гамәлләре

 

20

К.Тинчурин

“Очрашу”

1

Катнаш

Сүзлек составын баету

Сүз һәм сүзтезмәләрнең мәгънәләрен ачыклый белү

Эчтәлек сөйләү

Антонимнар парлап әйтү

59 бит,

4 бирем

21

Ш.Камал. Курай тавышы

1

Катнаш

Сөйләмнең гомуми күнекмәләрен камилләштерү

Шәриф Камал-ның иҗатын бе-лү.Сәнгатьле укый, фикер алы-шуда катнаша бе-лү.

Әйтмә сөйләмне үстерү

Нәтиҗә ясау

 

22

Г. Ибраһимов. Яз башы.

1

Катнаш

Информация  төрләрен аеру

Г.Ибраһимовның иҗатын  белү.Сәнгатьле укый, фикер алы-шуда катнаша бе-лү.

Сүзлек составын баету

Хикәя төзү

68 бит, сораулар һәм биремнәр

23

Якташ язучыларыбыз.

1

Катнаш

Якташ язучыларыбыз белән таныштыру

Кыскача язучылар турында белү

Фронталь-

сорау

Әдәби викторина

 

24

Һ.Такташ. Кыш җыры. Тәүфиклы песи. Пи-бип-бип. Урман.

1

Катнаш

Һәртөрле башкарылган эшнең үтәлешен бәяләү

Һади Такташ турында кыскача белешмә

Тематик

Метафора

Метафоралар табарга

25

Х. Туфан . Туган тел.

. 1

Катнаш

Шигырьне анализлауда  катнашу

Хәсән Туфан иҗаты турында кыскача белешмә

Сәнгатьле уку

Мәгънәләре бер-берләренә якын булган сүзләрне чагыштыру

 

26

Х. Туфан шигырьләре

1

Катнаш

Хәсән Туфан сүзләренә язылган җырлар белән танышу

Сәнгатьле укый, фикер алышуда катнаша белү.

Сәнгатьле уку

Үзеңә ошаган шиг. гә рәсем ясау

 Үзеңгә ошаган шигырьне ятла

27

Ш. Маннур “ Әткәм- әнкәмнең теле”

1

Катнаш

Сөйләмнең гомуми күнекмәләрен камилләштерү

Әсәр элементларын аера, тулы эчтәлекне сөйли белү

Тематик

Хикәягә план төзү

 

28

М. Җәлил “Кечкенә дуслар”, “Бакчачы”.

1

Катнаш

Һәртөрле башкарылган эшнең үтәлешен бәяләү

Муса Җәлил турында кыскача белешмә

Сәнгатьле уку

Күп мәгънә-ле сүзләрнең гади очрак-ларын табу

Шигырь-ләрдән үзеңә оша-ган өзек-ләрне ят-тан өйрән

29

М.Җәлил “Урман”.

1

Катнаш

Шигырьләрдәге бәхет, хезмәт төшенчәсе турында сөйләшү

Әдәби әсәр авторының теленә, сурәтләү чараларына игътибар итү белү

Сәнгатьле уку

Сүзлек составын баету

 

30

М.Җәлил “Бер үгет”

1

Катнаш

Викторина өчен гади сораулар төзи белү

Әдәби әсәр авторының теленә, сурәтләү чараларына игътибар итү белү

Тест

( 10 мин)

Әдәби викторина

 Шагыйрь-

нең үзең теләгән

бер шиг.ятлар-га

31

Ф. Хөсни “Сөйләнмәгән хикәя”

1

Катнаш

Һәртөрле башкарылган эшнең үтәлешен бәяләү

Өйрәнгән әдәби әсәрләрнең авторларын, төп эчтәлекләрен

белү

Уку тизлеген тикшерү

Кроссворд

 

32

 

Ф. Хөсни “Сөйләнмәгән хикәя”

1

Катнаш

Укыганның төп фикерен мөстәкыйль әйтеп бирү

Үзлегеннән төзелгән план буенча текст эчтәлеген кыскача яки сайлап сөйли белү

Уку күнекмәлә-рен үстерү

Кроссворд

Син хикәяне ничек тәмамлар идең?

33

И. Гази “Сиртмәкойрык”

1

Катнаш

Һәртөрле башкарылган эшнең үтәлешен бәяләү

Әдәби әсәр авторының теленә, сурәтләү чараларына игътибар итү белү

Сәнгатьле уку

Әсәр героеның игелеклекле, рәхимле  булуын мисаллар белән аңлату

Сиртмә-койрык турында ике табышмак уйларга

34

С. Хәким шигырьләре

1

Катнаш

Шигырьләрне анализлауда  катнашу

Сибгат Хәким турында кыскача белешмә

Сәнгатьле уку

күнекмәлә-рен үстерү

Сүзлек өстендә эш

 

35

Якташ язучыларыбыз.

1

Катнаш

Якташ язучыларыбыз белән таныштыру

Кыскача язучылар турында белү

Фронталь

сорау

Әдәби викторина

Ирекле темага шигырь ятла

36

Г. Бәширов. “Язгы

Сабан туйлары”

1

Катнаш

Персонажларга

укытучы тәкъ-

дим иткән сүзләрне кертеп характеристика

бирү

Фатих Әмирхан-ның иҗатын бе-лү.Сәнгатьле укый, фикер алы-шуда катнаша бе-лү.

Тематик

Әсәр геройлары-ның сөйләм үзенчәлеклә-ре

 

37

Әмирхан Еники “Матурлык”.

1

Катнаш

Әсәрдәге кешеләрнең үзара мөнәсәбәтләренә игътибар итү

Укылганга тулы

план төзи белү

Уку күнекмәлә-рен үстерү

Сүзлек составын баету

Терәк сүзләр файдала-нып, Бәдретдиннең әнисе турында сөйләргә

38

Н. Исәнбәт. Мыраубай батыр.

1

Катнаш

Һәртөрле башкарылган эшнең үтәлешен бәяләү

Н.Исәнбәтнең иҗатын белү.Сәнгатьле укый, фикер алы-шуда катнаша бе-лү.

Фронталь

сорау

Сүзлек составын баету

   

39

Драма. Комедия.

М.Әмир.

1

Катнаш

Рольләргә бүлеп уку

Сәнгатьле укый, фикер алышуда катнаша белү.

Сәнгатьле уку

күнекмәлә-рен үстерү

Драма, комедия,

юмор

Персонажларның тискәре якларын билгеләр-

гә

40

А. Гыйләҗев. “Дүртәү” 1бүлек

1

Катнаш

Персонажларга

укытучы тәкъ-

дим иткән сүзләрне кертеп характеристика

бирү

Үзлегеннән төзелгән план буенча текст эчтәлеген кыскача яки сайлап сөйли белү

Тест

( 10 мин)

Гыйбрәтле вакыйгалар

 .

41

“Дүртәү” 2 бүлек.

1

Катнаш

Әсәр геройларының сөйләм үзенчәлекләрен билгеләү

Укылганга тулы

план төзи белү

Фронталь

сорау

Хикәя геройлары-ның үрнәк алырлык эшләре

132 нче бит,

сораулар һәм биремнәр

42

2 нче кисәк

IV. Туган якта

кыш һәм яз

(4 дәрес)

Н. Думави. “Беренче кар”

1

Катнаш

Кыш китергән шатлыкларны билгеләү

Сәнгатьле укый, фикер алышуда катнаша белү.

Тематик

Сүзлек составын баету

 

43

Г.Хәсәнов.Декабрь

1

Катнаш

Табигатьне күзәтү өчен язучы кулланган алымнарны билгеләү

Сәнгатьле укый, фикер алышуда катнаша белү.

Сорауларга җавап бирү

Әдәби әсәр авторының теленә, сурәтләү чаралары

9 бит,  4 нче бирем

44

Г. Камал “Масра авылында яз башы”.

1

Катнаш

Персонажларга

укытучы тәкъ-

дим иткән сүзләрне кертеп характеристика

бирү

Үзлегеннән төзелгән план буенча текст эчтәлеген кыскача яки сайлап сөйли белү

Тематик

Хикәя геройлары-ның үрнәк алырлык эшләре

 

45

Г. Ибраһимов” Яз башы”

1

Катнаш

Эчтәлек өлешендә җиңел ориент-лашу

Эчтәлекне логик эзлеклелектә һәм төгәл сөйли белү

Фронталь

сорау

Укылган өзеккә кыскача аннотация язу

19 – 20 нче битләр,

сораулар

46

V. Тәрҗемә

әсәрләр

(7 дәрес)

Я. Гримм, В. Гримм.

“Кызыл калфак”.

1

Катнаш

Сурәтләү чараларын тану һәм аңлау

Гади предметларның гадәти булмаган якларын ача һәм таный белү

Сорауларга җавап бирү

Сүзләргә һәм сүзтезмә-

ләргә синонимнар табу

 

47

Х. К. Андерсен “Патшаның яңа киеме”.

1

Катнаш

Эчтәлек өлешендә җиңел ориент-лашу

Персонажларның

эш-гамәлләрен

билгели, аларга карата үз фикереңне белдерә белү

Агымдагы

Алдакчылар турында сөйләү

Патшаның

яраткан шөгыле турында хикәя төзергә

48

А.С.Пушкин “Балыкчы һәм балык турында әкият”.

1

Катнаш

Сурәтләү чараларын тану һәм аңлау

Әкият жанрының

үзенчәлеген белү

Сорауларга җавап бирү

Рәсем буенча әкиятнең эчтәлеген сөйләү

 

49

Л.Н. Толстой ”Балачак”.

1

Катнаш

Аңлап һәм сәнгатле уку

Укытучы һәм сыйныфташлар укыган әсәрнең эчтәлеген аңлап, тулы үзләштерә белү

Тематик

Игътибарлылыкны үстерүгә уеннар

52 бит, 4 – 7 нче сораулар

50

М. Горький “Мин ничек укыдым”.

1

Катнаш

Тема, төп фикер, вакыйгалар бәйләнеше

М. Горькийның кыскача иҗатын белү.

Фронталь

сорау

Әдәби уеннар

 

51

М. Твен “ Том Сойер маҗаралары”

1

Катнаш

Сурәтләү чараларын тану һәм аңлау

Алынган белем-күнекмәләрне мөстәкыйль куллана белү

Сорауларга җавап бирү

Романнан алынган өзеккә исем сайлау

Әсәрне тулысын-ча укып чыгарга

52

Антуан де Сент-Экзю

Пери “Нәни принц”

1

Катнаш

Аңлап һәм сәнгатле уку

Әдәби  һәм халык әкиятләрен таный белү

Тематик сөйләү

Фантасти-

ка

53

VI . Шигъри-ят дәфтәре

(6 дәрес)

Утыз Имәни.” За-манга иярү турын-да”

1

Катнаш

Шигърият дөньясына керү

Алынган белем-күнекмәләрне мөстәкыйль куллана белү

Уку тизлеген тикшерү

Шигырь, шигырь язу

75 бит, биремнәр

54

Якташ язучыларыбыз

1

Катнаш

Тема, төп фикер, вакыйгалар бәйләнеше

Укытучы һәм сыйныфташлар укыган әсәрнең эчтәлеген аңлап, тулы үзләштерә белү

Тематик сөйләү

Әдәби викторина

 

55

Дәрдемәнд. Шигырь,

рифма, строфа.

1

Катнаш

Дәрдемәнд шигырләре белән

танышу

Рифма , строфаны билгели белү

Тематик сөйләү

Метафора,

чагыштыру

78 бит

8 нче бирем

56

Н. Думави. Җәйге айлы төн.        

1

Катнаш

Укуның төрле төрләре. Интонацияне саклап сәнгатьле уку

Өйрәнелә торган әсәрнең темасын һәм төп фикерен белү

Тематик

Шигырь,

Строфа, эпитет

 

57

Ф. Кәрим. Гармун турында.

1

Катнаш

Сурәтләү чараларын, чагыштыруларны тану һәм аңлау

Авторның геройга, вакыйгаларга мөнәсәбәтләрен билгели белү

Сорауларга җавап бирү

Чагыштыру

82 нче бит,

4-5 нче сорау

58

Р.Әхмәтҗанов.

”Тургай җыры”        

1

Катнаш

Җансыз предметларны җанландыру

Метафора, җанландырулар

ны билгели һәм

таный белү

Тематик

Метафора,

җанландыру

59

VI. Язучылар балалар

га

(10 дәрес)

К. Насыйри. “Әбүгалисина”

1

Катнаш

Укуның төрле төрләре. Интонацияне саклап ,сәнгатьле уку

Анализ ясау үрнәгендә геройга  тулы характеристика бирә белү

Фронталь

сорау

Фантастика

Әсәрне ту-лы сынча

китапханәдән алып укырга

60

А. Алиш “Сертотмас үрдәк”.

1

Катнаш

Сурәтләү чараларын, чагыштыруларны тану һәм аңлау

А.Алиш иҗатын, өйрәнелә торган әсәрнең темасын һәм төп фикерен белү

Сорауларга җавап бирү

Охшаш яңгырашлы сүзләр табу

99 бит, сораулар

61

Р.Хафизова “Киек каз юлы”

1

Катнаш

Җансыз предметларны җанландыру

Авторның геройга, вакыйгаларга мөнәсәбәтләрен билгели белү

Агымдагы

Лира исемле кыз турында сөйләү

Әсәрне ту-лысынча укырга

62

Ш. Галиев шигырьләре.

1

Катнаш

Сүзләрнең мәгънәләрен

ачыклау

 Ш.Галиев иҗаты турында,метафо-ра, җанландыру-ларны билгели һәм таный белү

Сорауларга җавап бирү

Ш.Галиев китапларын-

нан күргәзмә

63

Л. Ихсанова. “ Җир астында җиде көн”.

1

Катнаш

Әсәрнең герое исеменнән аның язмышы турында хикәяләү

Анализ ясау үрнәгендә геройга  тулы характеристика бирә белү

Тематик

Әдәби уеннар

114 нче бит, 1нче бирем

64

Н. Дәүли “ Каракай – йорт эте”.

1

Катнаш

Әсәр буенча үзеңнең хис-тойгыларың турында сөйләү

Алган белем-күнекмәләрне мөстәкыйль

куллана белү

Фронталь

сорау

Кроссворд

65

М. Юныс. Җиде могҗиза. Мисыр пирамидалары.

1

Катнаш

Пирамидалар аша кеше сыйфатларын бәяләү

Бабаларыбыз яшәгән җир тарихы турында кыскача мәгълүматларны истә калдыру

Сорауларга җавап бирү

Бәйләнешле сөйләмне үстерү һәм баету

“Борынгы заман та-рихы” ки-табыннан пирамида-лар һәм Сфинкс рәсемен табып кара

66

Н.Фәттах. Энҗе үрдәк.

1

Катнаш

Әсәр буенча үзеңнең хис-тойгыларың турында сөйләү

Н.Фәттах иҗаты турында , гади предметларның гадәти булмаган якларын ача белү

Тематик сөйләү

Бәйләнешле сөйләмне үстерү һәм баету

67

Г.Сабитов. Чүкеч. Тәүге соклану. Тәүге шатлык. Тәүге батырлык.

1

Катнаш

Һәртөрле башкарылган эшнең, биремнең үтәлешен бәяләү

Өйрәнелә торган әсәрнең темасын һәм төп фикерен белү

Укучылар-ның белем, эш осталыгы, күнекмәлә-рен тикшерү

Сораулар һәм биремнәр

Китаплар күргәзмә-се өчен әдәби китаплар алып килергә

68

Н.Әхмәдиев. Ана. Тәрбияле бала.

Кем күбрәк белә?

дәрес — КВН

 

1

Катнаш

Даими рәвештә китапка мөрәҗәгать итү

Укыган һәм ишеткән турында фикер алышуга теләк уята, китаплар укудан шатлык хисе кичерә белү

Уку тизлеген тикшерү

Китаплар күргәзмәсе

 

nsportal.ru

Әдәби укудан 4 сыйныф өчен эш программасы

Аңлатма язуы

Эш программасы түбәндәге документларны исәпкә алып төзелде:

  • Татарстан Республикасы Мәгариф һәм фән министрлыгының “Татар әдәбиятыннан гомуми башлангыч белем бирүнең дәүләт стандарты”.
  • Татарстан Республикасының “Мәгариф турында” законы.
  • “Татарстан Республикасы дәүләт телләре һәм Татарстан Республикасында башка телләр турында” Татарстан Республикасы Законы.
  • “Рус телендә урта (тулы) гомуми белем бирү мәктәпләре өчен татар теле һәм әдәбиятыннан үрнәк программалар” (1-11 нче сыйныфлар) – Казан: Тат.кит.нәшр., 2011.
  • “Рус телендә урта (тулы) гомуми белем бирү мәктәбендә татар әдәбиятын укыту программасы (татар балалары өчен): 1-11 нче сыйныфлар / Ф.Г.Галимуллин, З.Н.Хәбибуллина, Х.Г.Фәрдиева. – Казан: Тат.кит.нәшр., 2011.
  • Татарстан Республикасы Фән һәм мәгариф министрлыгы раслаган региональ базис укыту планы.
  • Әлмәт шәһәре автоном муниципаль белем бирү учреждениясе “16-нчы гомуми урта белем бирү мәктәбе”нең укыту планы.
  • Мәктәпнең эш программалар нигезләмәсе.
  • Яңа стандарттагы иң мөһим таләп мондый: мәктәпне тәмамлаганда, “укучы үз алдына максат куярга һәм аны тормышка ашыру юлларын үзе таба алу дәрәҗәсенә күтәрелергә тиеш”. Бу – яңа стандартта эшлекле белем дип атала. Эшлекле белем – стандарт керткән яңалыкның әһәмиятле эчтәлеген ачып бирүче иң гомуми төшенчә.

    Әдәби укуның максаты һәм бурычлары:

  • татар әдәбияты, аның аеруча күренекле вәкилләре турында беренчел күзаллау булдыру;
  • әдәби әсәрне тыңлап һәм укып аңлау күнекмәләре булдыру;
  • текст белән танышу, эчтәлеген сөйләп бирү күнекмәләрен формалаштыру, аны камилләштерә бару;
  • әдәби текстларны дөрес, тиз һәм тора-бара сәнгатьле итеп укуларына ирешү;
  • мөстәкыйль рәвештә әдәби әсәрләрне укырга һәм үзләштерергә күнектерү, белемгә омтылыш, китапка карата кызыксыну тәрбияләү;
  • татар әдәбияты белән бергә башка халыкларның сүз сәнгатенә дә кызыксыну тәрбияләү;
  • укучыларның мантыйклы һәм иҗади фикер йөртүен, затлы зәвыгын үстерү;
  • әдәби әсәрләр ярдәмендә үз-үзеңне әдәпле тотуга ихтыяҗ тәрбияләү;
  • дөрес, бәйләнешле итеп телдән һәм язма сөйләмгә өйрәтү һ.б.
  • Программада барысы 64 сәгать каралган. Мәктәп укыту планында әдәби уку атнага 2 сәгать, барысы 34 атна, ел буена 68 сәгать каралган. Уку елы барышында бәйрәм көннәре туры килү сәбәпле программаның эчтәлеген тулысынча саклап, укучыларның үзләштерү дәрәҗәсен исәпкә алып, эш программасына кайбер үзгәрешләр кертелде. “Татар әдәбиятыннан гомуми төп белем бирүнең дәүләт стандарты”на нигезләнеп түбәндәге темалар әдәби уку эчтәлегенә кертелде: Н.Әхмәдиев “Тәрбияле малай”, Х.Туфан “Туган тел”, Һ.Такташ “Тәүфыйклы песи”, “Пи-би-бип”, Х.Вахит “Наратлыдан Каенсарга…”, Татар халык әкиятләре “Камыр батыр”, “Зөһрә кыз”, Т.Миңнуллин “Кәрлә – мәктәп баласы”.

    Программаның эчтәлеге

    Эчтәлек

    Сәгать саны

    Үрнәк

    программасы

    буенча

    Эш программасы буенча

    Табигать һәм без

    15

    12

    Озын-озак балачак

    15

    12

    Тәрҗемә әсәрләр

    12

    9

    Шигьрият

    12

    9

    Халык авыз иҗаты

    10

    9

    Класстан тыш уку

    7

    Бәйләнешле сөйләм үстерү

    10

    Барлыгы

    64

    68

    4 сыйныф укучылары үзләштерергә тиешле белем, осталык һәм күнекмәләр

    Уку техникасы

    Аңлап, йөгерек, сәнгатьле уку. Эчтән шома уку күнекмәләренә ия булу. Дөрес, тиешле интонацияне һәм тонны сайлап, сәнгатьле уку ярдәмендә текстның эчтәлегенә тирәнрәк төшенү.

    Әдәби текст белән эшләү

    4нче сыйныфны тәмамлаганда, укучы:

  • текстны мәгънәви яктан бәйле кисәкләргә бүлә белергә;
  • аерым кисәккә исем куя белергә;
  • текстның эчтәлеге буенча сораулар куя белергә;
  • укытучы ярдәмендә персонажга бәя бирә белергә;
  • балалар тормышына якын әсәрләрне мөстәкыйл рәвештә дәвам итә белергә тиеш.
  • Әдәбият белемен өйрәнүгә әзерлек

    Хикәяләр, андагы вакыйгалар бирелеше. Персонажларның холкына, эш-гамәлләренә бәя бирү. Шигыр, хикәя, әкият, мәзәк һ.б. анрларны аера (таный) белү.

    Халык авыз иҗаты. Аның төрләре турында алдагы сыйныфта өйрәнгәннәрне гомумиләштерү, системага салу.

    Әдәп-әхлак темасына багышланган әсәрләрдән яхшы сыйфатларны сайлап ала белү, шулар үрнәгендә үзеңне тәрбияләү һәм үзеңә бәя бирә алу.

    Сөйләм үстерү

  • һәр зур бүлектән соң сөйләм телен үстерү максатында әңгәмә уздыру өчен якынча темалар бирелә, укучылар үзләштергән материалга нигезләнеп, ирекле сөйләшү – диалог оештыру;
  • укучыларның яшь үзенчәлекләренә туры килердәй текстлар сайлау;
  • текстлар белән эшләгәндә, укучылар тормышында очраган ситуацияләргә нигезләнеп, кызыклы сораулар бирү;
  • иҗади эшләргә өйрәтү: хикәя, әкиятләрне дәвам иттерү һ.б.;
  • газета-журналларга күзәтү дәресләре үткәрелә, эшлекле уеннар уздырыла;
  • әдәби текстның теле укучылар өчен төп материал ролен үти, әдәби әсәрнең тел үрнәкләренә нигезләнү.
  • Укыту – методик комплексы түбәндәге компонентлардан тора:

    Укытучы өчен:

    1.Дәреслек. Уку китабы: Рус телендә белем бирүче дүртьеллык башл.мәкт. 4 нче сыйныфы өчен дәреслек (татар балалары өчен) / Р.Х.Ягъфәрова. – Казан: Мәгариф, 2009.

    2.Урта мәктәптә татар әдәбиятын укыту методикасы. / Д.Ф. Заһидуллина. – Казан: Мәгариф, 2000.

    3.Газета-журналлар.

    Укучы өчен:

    1.Дәреслек. Уку китабы: Рус телендә белем бирүче дүртьеллык башл.мәкт. 4 нче сыйныфы өчен дәреслек (татар балалары өчен) / Р.Х.Ягъфәрова. – Казан: Мәгариф, 2009.

    2.Электрон китаплар.

    3.Газета-журналлар.


    Автор: Набиуллина Назлыгуль Фаляхутдиновна

    pedportal.net

    4 класс, татар т?ркемн?ре ?чен ?д?би укудан эш программасы

    Татар әдәбиятыннан эш программасы.

    Атнага:2 сәг. (68 сәг. )

    Аңлатма язуы.

    Җәмгыятьтә бара торган үзгәрешләр мәктәптә өйрәнелә торган матур әдәбиятка да өстәмә бурычлар йөкләде- әдәбиятны сәнгати асылында өйрәнү мөмкинлеге артты. Әдәбиятны укыту программаларын камилләштерү, яңарту бурычы көн тәртибенә килеп басты.

    Берничә дистә еллар дәвамында рус мәктәпләрендә укучы татар балаларына туган тел һәм әдәбият бергә укытылып килде. “Татарстан халыклары телләре турында”гы Закон кабул ителгәннән соң, тел һәм әдәбият аерым өйрәнелә башлады.

    1-4 нче сыйныфлар өчен тәкъдим ителгән программа түбәндәге бурыч һәм максатларны куя:

    — укуга, китапка кызыксыну, хөрмәт тәрбияләү;

    — матур әдәбият, аның авторы, әсәрнең жанры, персонажы турында күзаллау булдыру;

    — дөрес һәм бәйләнешле әйтмә һәм язма сөйләмгә өйрәтү;

    — әдәби әсәрләр йогынтысында үз- үзеңне әдәпле тоту күнекмәләре булдыру.

    Татар халкының бай әдәби мирасын үзләштерү, халыкның мәдәни үткәнен белү укучының үзаңын үстерүдә мөһим роль уйный. Әдәби уку программасына текстларның күбесе балалар әдәбиятыннан һәм әдәби әсәрләрдән сайланып, кешенең табигатькә мөнәсәбәте, аны саклаудагы роле кебек бүгенге заман проблемаларына туры килә.

    Сөйләшү тематикасы үтелгән материалдан, аңа бәйле лексик- фразеологик минимумнан чыгып билгеләнә.

    4 нче сыйныфта укучыларны мөстәкыйль укырга өйрәтә башлап, сыйныфтан тыш уку өчен дә тематика бирелде.

    4 нче сыйныф укучыларының белем, осталык һәм күнекмәләренә таләпләр.

    — текстагы вакыйга яки төп персонаж буенча аңа исем таба белергә;

    — укытучының соравына текстагы вакыйга яки эпизод белән җавап бирә белергә;

    — берничә текстны темасы буенча берләштерә белергә;

    .

    Әдәбият белемен өйрәнүгә әзерлек.

    Лирик шигырьләр, шагыйрьнең хис- тойгылары, сүрәтләү чаралары, чагыштырулар, эпитетлар. Рифма, ритм, тон. Лирик шигырьләрне уку барышында матурлыкны шагыйрь күзе белән күрергә өйрәнү.

    Язучылар язган әкиятләр һәм халык әкиятләре. Тылсымлы әкиятләрдәге предметлар, образлар.

    Сөйләм үстерү.

    Ятлау өчен әсәрләр.

    Габдулла Тукай.Ай һәм Кояш.Фатыйма белән Сандугач.

    Сибгат Хәким.Яңа шәһәрдә яшь юкә.

    Шәйхи Маннур.Сагынып кайттык.

    Сыйныфтан тыш уку.

    Татар халык әкиятләре.

    Фәнис Яруллин.Серле дөнья.

    Хәсән Туфан шигырьләре.

    Табигать һәм без.

    Г.Тукай.Ай һәм кояш.Яшь агач.Фатыйма белән Сандугач.Һава.Җир.Су.

    М.Галәү.Кырмыскалар.

    Г.Галиев.Аю агачлар белән… сөйләшә.

    Г.Хәсәнов.Август.

    Ш.Маннур.Сагынып кайттык.

    А.Алиш.Алдакчы Наиль.

    Р.Хафизова.Күгәрчен һәм малай.

    Р.Мөхәммәдиев.Урман карачкысы.

    Л.Толстой.Арыслан белән эт.

    Озын-озак балачак.

    Н.Думави.Сарбай.

    Ә.Еники.Кунакта.

    Ф.Яруллин.Зәңгәр күктә ай коена.

    Р.Төхфәттуллин.Сабый чаклар.

    А.Тимергалин.Угры.

    Н.Әхмәдиев.Чалбар.

    Л.Ихсанова.Ун сумлык маҗара.

    М.Кәрим. Икебездә унөчтә булсак.

    Дәрес темасы

    Сәг. саны

    Дәрес төре

    Укучыларның эш төрләре

    Контроль төре

    Көтелгән нәтиҗә

    Өй эше

    Үткәрү вакыты

    1

    2

    3

    4

    5

    6

    7

    8

    9

    I чирек- 18 сәг.Табигать һәм без.

    1

    Г.Хәсәнов “Август”

    1

    Яңа тема аңлату

    Көз темасына сөйләшү

    Сорау- җавап

    Әсәрнең эчтәлеген белү.

    3 бит, эчтәлек.

    2

    Ш.Маннур. “Сагынып кайттык”.

    1

    Ныгыту

    6 бит, сән-ле уку

    әңгәмә

    “Сагынып кайттык”шигырен яттан белү

    Шигырьне яттан белү.

    3-4

    А.Алиш “Алдакчы Наил”

    2

    Яңа тема аңлату.

    Текст буенча эш.

    әңгәмә

    Укучыларның мөстәкыыйль рәвештә китап укуларына ирешү

    8 бит,эчтәлек.

    5

    Тырыш Юн Су

    1

    Яңа тема аңлату

    Парлап эшләү

    Сорау- җавап

    Укучыларның сөйләм эшчәнлеген үстерү

    13 бит, сорауларга җавап.

    6-7

    Ә.Фәйзи. “Тукай”

    2

    Яңа тема аңлату

    Текст буенча эш

    Әңгәмә

    Әсәрнең эчтәлеген белү.

    14-17 бит,эчтәлек

    8

    Г.Тукай “Ай һәм кояш”

    1

    Яңа теманы аңлату.

    Сораулар белән эш

    Сорау- җавап

    “Ай һәм кояш” шигырен яттан белү.

    17 бит, шиг-не ятларга.

    9

    Г.Тукай “Яшь агач”

    1

    Ныгыту

    Текс буенча эш

    Сорау- җавап

    Олыларга карата хөрмәт тәрбияләү

    20 бит, сорауларга җавап бирү.

    10

    М.Галәү. “Кырмыскалар”

    1

    Яңа теманы аңлату

    Сораулар белән эш

    Әңгәмә

    Бердәмлек, тырышлык кебек сыйфатлар тәрбияләү

    20-22 бит, эчтәлек.

    11-12

    Г.Галиев “ Ай агач белән сөйләшә

    2

    Яңа тема аңлату

    Дәреслек белән эш

    Әңгәмә

    Укучыларның сөйләм эшчәнлеген үстерү.

    23 бит, эчтәлек.

    13

    БСҮ.әкиятләр турында сөйләшү.

    1

    Ныгыту

    Уен уйнау.

    Уен уйларга

    Укучыларның хәтерен яхшыртырга ирешү

    Әкиятләр укырга

    14

    Г.Тукай “ Фатыйма белән сандугач”

    1

    Яңа тема аңлату

    Дәреслек белән эш.

    Сорау- җавап

    Сәнгатьле уку күнекмәләренә ирешү.

    Шигырьне сәнгатьле укырга.

    15

    Габдулла Тукай- халык шагыйре.

    1

    Ныгыту

    Г.Тукай иҗаты белән эш.

    Сорау-җавап.

    Шагыйрь иҗатына мәхәббәт тәрбияләү

    Г.Тукай иҗаты белән якыннан танышырга

    16

    Р.Хафизова. “Күгәрчен белән малай”

    1

    Яңа тема аңлату

    Әсәргә карата рәсем ясау.

    Әңгәмә

    Кошларга карата сакчыл караш булдырую.

    30 бит, сорауларга җавап.

    17

    Л.Толстойдан “Арыслан белән эт”

    1

    Яңа тема аңлату

    Парлап сөйләшү

    Сорау- җавап

    Укучыларның дөрес ,йөгерек уку күнекмәләрен үстерү.

    33 бит, эчтэлек.

    18

    БСҮ. “Табигать һәм без”

    1

    Ныгыту

    Туган як табигате турында сөйләшү

    әңгәмә

    Укучыларның сөйләм эшчәнлеген үстерү.

    Хикәя язарга.

    II чирек-14 сәгать. Озын-озак балачак.

    19-20

    Н.Думави “Сарбай”

    2

    Яңа тема аңлату

    Парлап эшләү

    Карточкалар

    Текстның эчтәлеген белү.

    33-36 бит, эчтэлек.

    21-22

    Р.Төхвәтуллин “Сабый чаклар”

    2

    Ныгыту

    Дәреслек белән эш

    Сорау-җавап

    Кешеләргә карата мәрхәмәтлелек тәрбияләү.

    37 бит, эчтәлек.

    23-24

    А.Тимергалин “Угры”

    2

    Яңа тема аңлату

    Мөст.уку

    Әңгәмә

    Укучыларны уз-узеңне тоту кагыйдәләре белән таныштыру.

    40 бит, сорауларга җавап бирергә.

    25-26

    “Малай белән елан”

    2

    Ныгыту

    Дәреслек белән эш

    Сорау- җавап

    Балаларда кыюлык сыйфатлары тәрбияләү.

    Әсәр буенча рәсем ясарга

    27-28

    Л.Ихсанова “Ун сумлык маҗара”

    2

    Яңа тема аңлату

    Рәсем буенча эш.

    Әңгәмә

    Әсәрнең эчтәлеген белү.

    49 бит,эчтәлек.

    29-30

    Ф.Яруллин “ Зәңгәр күктә ай коена”.

    Яңа тема аңлату

    Карточкалар белән эн

    Карточкалар

    План буенча сөйләү.

    54 бит,эчтәлек.

    31

    Уку техникасын тикшерү

    1

    Ныгыту

    Мөст.уку

    Әңгәмә

    Йөгерек уку күнекмәләре.

    Әдәби әсәрләр укырга.

    32

    БСҮ. “Кешенең дүрт аяклы дуслары”

    1

    Ныгыту

    Парлап эшләү

    Сорау- җавап

    Хайваннарга карата сакчыл караш тәрбияләү

    Тема буенча рәсем ясарга

    III чирек20 сәгать.

    33-34

    Ә.Еники “Кунакта”

    2

    Яңа тема аңлату

    Дәреслек буенча эш

    Сорау- җавап

    Әсәрнең эчтәлеген белү.

    58 бит,эчтәлек.

    35

    М.Кәрим “Икебездә 13тә бугай”

    1

    Яңа тема аңлату

    Дәреслек буенча эш.

    әңгәмә

    План буенча сөйләү.

    63 бит,сорауларга җавап язарга.

    36

    БСҮ “Дәү әнием һәм дәү әтием белән сөйләшү”

    1

    Ныгыту.

    Сорауларга җавап бирү.

    Сорау-җавап

    Өлкәннәргә карата мәрхәмәтлелек тәрбияләү.

    Кечкенә күләмле хикәя язу.

    37

    Сугышмыйча ярыймы соң?

    1

    Яңа тема аңлату

    Дәреслек буенча эш

    Сорау- җавап

    Туганнарның кадерен белү.

    65 бит, эчтәлек.

    Тәрҗемә әсәрләре.

    38-39

    П.Ершов “Канатлы ат”

    2

    Яңа тема аңлату

    Дәреслек буенча эш

    Әңгәмә

    Балаларга атларга карата мәрхәмәтлелек тәрбияләү.

    69 бит , сәнгатьле уку.

    40

    БСҮ. “атлар – туган як күрке”

    1

    Ныгыту

    Атлар турында әңгәмә

    Әңгәмә

    Атлар турында мәгълүматлар тупларга.

    Ат рәсеме ясарга.

    41

    А.С. Пушкин.” Салтан патша турында әкият”

    1

    Яңа тема аңлату.

    Карточкалар белән эш

    Карточкалар

    Әсәрнең эчтәлеген белү.

    75 бит, эчтәлек.

    42-43

    М. Твен “Том соер маҗаралары”

    2

    Ныгыту

    Мөст. уку

    Әңгәмә

    Әсәрнең эчтәлеген белү.

    80 бит,сораулар.

    44

    Нәни принц

    1

    Ныгыту

    Сораулар буенча эш

    Сорау- җавап

    Әкиятнең эчтәлегенә төшенү

    84 бит,сораулар.

    45

    Кошлар- якын дуслар!

    1

    Ныгыту

    Иҗади эш

    әңгәмә

    Кошларга карата мәрхэмэтлелек тэрбияләү.

    Хикәя язу.

    46

    БСҮ. “Сабантуй”- газетасы- дустыбыз турында әңгәмә.

    1

    Ныгыту

    Газета буенча эш

    Әңгәмә

    Шигырьләр язарга өйрәнү

    Әкиятләр , хикәяләр язу.

    Шигърият дәфтәре

    47

    Х.Туфан. “Давылда”

    1

    Яңа тема аңлату

    Дәреслек белән эшләү.

    Сорау- җавап

    Сәнгатьле уку күнекмәләре.

    Шигырьне яттан өйрәнергә.

    48

    Х.Туфан “тургай нигә эндәшми?”

    1

    Ныгыту

    Парлап эшләү

    Сорау-җавап

    Шигырьне яттан белү.

    89 бит, ятларга.

    49

    С.Хәким шигырьләре

    1

    Яңа тема аңлату

    Карточкалар белән эш

    Карточкалар

    Йөгерек уку.

    90 бит, укырга.

    50

    БСҮ, “ Казан- туган шәһәребез”

    1

    Ныгыту

    Сорауларга җавап бирү

    Сорау- җавап

    Казан турында тирәнтен белү

    Рәсемнәр ясарга.

    51

    М.Хәсән “Китап”

    1

    Яңа тема аңлату

    Дәреслек белән эш

    Әңгәмә

    Китапка сакчыл караш.

    93 бит, ятларга.

    52

    Татар шагыйрьләренең шигырьләре белән танышу.

    1

    Яңа тема аңлату

    Сорауларга җавап бирү

    Сорау- җавап

    Балаларның хәтердә калдыру сәләтен үстрү.

    1 шигырьне анализларга.

    IV чирек-16 сәг. Халык авыз иҗаты.

    53

    БСҮ.Татар халык иҗаты турында сөйләшү

    1

    Яңа тема аңлату.

    Карточкалар белән эш.

    Сорау- җавап

    Укучыларның сүзлек запасын баету.

    Татар халык җырларын карап килергә.

    54-55

    Мәкальләр һәм әйтемнәр

    2

    Ныгыту

    Сорауларга җавап бирү

    Сорау- җавап

    Фикерләү дәрәҗәсен арттыру

    Мәкальләр ятларга

    56-57

    Табышмаклар

    2

    Ныгыту

    Парлап эшләү

    Әңгәмә

    Фикерләү дәрәҗәсен арттыру

    Табышмаклар өйрәнергә.

    58

    Мәзәкләр

    1

    Ныгыту

    Дәреслек белән эш

    Сорау-җавап

    Сөйләм эшчәнлеген арттыру.

    Мәзәкләр укырга.

    59

    Уеннар, такмаклар.

    1

    Ныгыту

    Сорауларга җавап бирү.

    әңгәмә

    Сөйләм эшчәнлеген арттыру.

    1 такмак өйрәнергэ.

    60-61

    А.Алиш “ Эт үзенә ничек хуҗа эзләгән?”

    2

    Яңа тема аңлату

    Рәсемнәр белән эш

    Сорау- җавап

    Әсәрнең эчтәлеген белү.

    97 бит укырга.

    62

    “Патша, вәзир һәм тегермәнче”әкияте

    1

    Яңа тема аңлату

    Дәреслек белән эш

    Карточкалар

    Әкиятнең асылына төшенү.

    100 бит,эчтәлек.

    63-64

    “Курайчы” әкияте.

    2

    Яңа тема аңлату

    Сорауларга җавап бирү

    Сорау- җавап

    Әкиятнең асылыны төшенү.

    106 бит,эчтәлек.

    65

    “Убыр-Таз” әкияте

    1

    Ныгыту

    Рәсемнәр буенча эш

    Әңгәмә

    Әкиятнең эчтәлеген белү

    103 бит, эчтәлек.

    66

    Уку техникасы тикшерү

    1

    Ныгыту

    Дәреслек буенча эш

    Сорау- җавап

    Йөгерек уку күнекмәләре булдыру.

    Әсәрләр укырга.

    67

    БСҮ.”Әкиятләрнең тормышта әһәмияте

    1

    Ныгыту

    Сораулар белән эш

    Сорау- җавап

    Укучыларда китап укуга теләк уяту.

    Әкиятләр укырга.

    68

    Йомгаклау дәресе

    1

    Ныгыту

    Парлап эшләү

    Әңгәмә

    Бал.фикерл.дәр.үстерү.

    Матур әд. Әс. укырга.

    kopilkaurokov.ru

    Рабочая программа (3 класс) на тему: Әдәби укудан эш программасы

                     Тема

    Көтелгән нәтиҗәләр

    Укучылар эшчәнлеге

       Үткәрү вакыты

                 Предмет нәтиҗәсе

    Метапредмет

    УУГ

    Шәхси нәтиҗә

    календарь буенча

    фактта

    1.

    1нче сентябрь — Белем көне!

    Диалогның төп фикерен аңлау. Өйрәнгән сүзләрне кулланып, дустыңны, укытучыны бәйрәм белән котлау.

    Рольләргә бүлеп уку.

    Өйрәнгән сүзләрне кулланып, дустыңны, укытучыны бәйрәм белән котлау.

    Мәктәбең белән горурлану хисе тәрбияләү.

     Үз хезмәтеңне оештыра  белү күнекмәләре.

    2.

    “Бәйрәм белән котлыйм!”

    Уку әсбапларының кемгә икәнен, аларның барлыгын, юклыгын, кирәклеген хәбәр итә белү.

    Лексик берәмлекләрне җөмләләрдә куллану.

    Авазларны дөрес әйтә белү.

     Татарча шигырьләрне аңлап, дөрес интонация белн укый белү.

    3.

     Уку-язу әсбаплары.

    Диалогның төп фикерен аңлау.

    Белем бәйрәме, яңа уку елы, уңыш, килешә, телим сүзләрен  сөйләмдә куллану.

    Өйрәнгән сүзләрне кулланып, дустыңны, укытучыны бәйрәм белән котлау.

    Сүзләрне дөрес басым белән укый белү.

    4.

     Уку әсбаплары. Диалогик-монологик сөйләмгә чыгу.

      Предметның төсен, санын кулланып, үзеңә сорый белү.  Сумкага нәрсә салганын, предметның санын әйтә белү.                

    Сумкага нәрсә салганын, предметның санын әйтү.

    Лексиканы кулланып сөйләү.

    Уңай мотив булдыру,уку теләге булдыру.

    Чөнки, шуңа күрә теркәгечләре белән кушма җөмләләр.

    5.

    Төсләр.

    Бер-береңнең хәлен сорый белү. Комплиментлар әйтә белү. Уку-язу әсбапларының барлыгын, юклыгын әйтә белү.

    Өйрәнгән сүзләрне куллану.

    Уку мәсьәләсен куя белү.

    6.

    “Бер- беребезне мактыйбыз”.

    Ничәнче сыйныфта укыганыңны әйтә, сыйныф турында сөйли белү.

    Хәзерге, үткән  заман формаларын сөйләмдә куллану.

    Өйрәнгән лексиканы кулланып сыйн,укучылар  турында сөйләү.

     Сүзлек дәфтәрләре белән эш.

    7.

    “Безнең сыйныф”. Без дәрестә.

    Үзеңнең, иптәшеңнең нинди билге алганын, ничек укуын әйтә белү.

    Хәзерге  заман хикәя  фигыльнең берлек һәм күплек сан формасын  сөйләмдә куллану.

    Өйрәнгән сүзләрне кулланып сөйләү.

     Сорауларны дөрес формалаштыра белүгә ирешү.

    8.

    “Безнең билгеләр”.

    Диктантта нинди хата барлыгын һәм нинди билге алуы турында әйтә белү.

    Иптәшенең, үзенең нинди билге алуын әйтә белү.

    Диктант язуы, нинди билге алуы турында сөйләү.

    Тәкъдим ителгән текстны кычкырып, эчтән генә аңлап укый белү.

    9.

    “Без диктант язабыз”.

    Укыганга бәя бирә белү.

    Хәзерге заман хикәя фигыльнең юклык формасын куллану.

    Өйрәнгән сүзләрне куллану.

    Текстта  туры җавап булмаган  сораулар төзү.

    10.

    “Без ничек укыйбыз”.

    Рәсем буенча җөмләләр төзү.

     Ярдәм сорады, хикәя укыды, мисал чиште сүзләрен куллана, җөмләләр төзү.

    Кирәкле мәгълүматны аерып ала белү.

    Дәреслек белән эш итә белү.

    11.

    М.Галлямова. “Чын иптәш”.

    Шигырьне аңлау.  Сөйли белү.

    Шигырьне сәнгатьле уку.

    Сәнгатьле, йөгерек, чиста уку күнекмәләрен камилләштерү.

    Эзлекле фикер йөртү күнекмәлә-ре.

    Мәсәлне аңлап, дөрес интонация белән укый белү.

    12.

    Ш.Галиев. “Онытылган” шигыре.

    Китапханәгә барганыңны, анда нинди китап алганыңны әйтә белү.

    Китапханәгә чакыра белү.

    Диалогта катнашу.

    Сораулар төзи, тулы җавап бирә белү.  

    13.

    “Китапханәдә”тексты.

    Текст буенча җавап бирү. Китапханәчедән китап сорый, китапның нәрсә турында икәнен әйтә белү.

    Китапханә, китапханәче, алдында, еш, артында, янында сүзләрен куллану. Дөрес сораулар төзү.

    Сорауларга тулы җавап бирә белү.

    Күмәк фикер алышуга кушылу.

    14.

    “Без китапханәгә йөрибез”.      

    Диалогик сөйләм үстерү.

    Җөмләләрне дөрес урнаштыру.

    Диалогта катнашу.

    Уку теләге булдыру.

    Мәсәлне аңлап, дөрес интонация белән укый белү.

    15.

    “Без китаплар укыйбыз”. Диалогик сөйләм.

    Шигырьне аңлау. Китап укуга омтылыш тәрбияләү.

    Шигырьне сәнгатьле укый белү.

    Сәнгатьле, йөгерек, чиста уку күнекмәләрен камилләштерү.

    Мәсәлне аңлап, дөрес интонация белән укый белү.

    16.

    Җ.Тәрҗеманов.”Якын дус”.    

    Шигырьне сәнгатьле уку, сөйли белү.

    Авазларны дөрес әйтү, интонация белән уку.

    Сәнгатьле, йөгерек, чиста уку күнекмәләрен камилләштерү.

    Дуслык , туганлык кыйммәте формалаш-тыру.

    Күмәк фикер алышуга кушылу.

    17.

    Ә.Исхак. “Сөмбелә” шигыре..

    Атна исемнәрен әйтә белү.

    Сәнгатьле уку.

    Кирәкле мәгълүматны аерып ала белү.

     Дәреслек белән эшләү күнекмәләре.

    Күзәтүдән чыгып  сораулар куя, җавап бирә белү.

    18.

    Г.Зәйнашева.”Бер атнада ничә көн”шигыре.

    Көз турында сөйли белү.

    Җырның көен өйрәнү,  көз турында сөйләү.

    Аңлап уку күнекмәләре.

    Сораулар төзи, тулы җавап бирә белү.  

    19.

    Г. Гәрәева.”Көз һәм балалар җыры”.

    Көз турында сөйли белү.

    Җырның көен белә, көз турында сөйләү.

    Аңлап уку күнекмәләре.

    Табигатькә соклану хисләре уяту.

    Эзлекле фикер йөртү күнекмәләре.

    20.

    “Бу эшләрне мин кайчан эшлим?”

    Вакыт берәмлекләрен әйтү.

    Вакыт берәмлекләрен сорарга һәм җавап бирергә өйрәнү.

    Укытучы ярдәме белән максат кую һәм эшне планлаштырырга өйрәнү.

    Мәсәлне аңлап, дөрес интонация белән укый белү.

    21.

    “Минем көндәлек режимым”.

    Үзеңнең көндәлек режимың турында сөйли белү.

    Үзенең көндәлек режимы турында сөйли белү.

    Эш тәртибен аңлап , уку эшчәнлеген оештыра белү.

    Вакытны тигез бүлергә өйрәнү.

    22.

    Режим моментлары. Диалогик-монологик сөйләм.

    Татар халык җырлары белән танышу. Көйне отып  җырлау.

    Хәрәкәтле, җырлы уенда катнашу.

    Уку максатын мөстәкыйль билгеләү.

     Дәреслек белән эшләү күнекмәләре.

    Күзәтүдән чыгып  сораулар куя, җавап бирә белү.

    23.

    “Кәрия-Зәкәрия” – хәрәкәтле җыр.

    Китап, китапханәгә бару  турында сөйли белү.

    Бәйләнешле итеп сөйли белү.

    Әңгәмәдәшеңнең фикерен тыңлый белү.

     Күмәк фикер алышуга кушылу.

    24.

     Р.Гыйззәтуллин.”Кечкенә Ринат” .                                                                                                                                                                                            

    Лексиканы актив кулланып сөйләү.

    Зарядка, шатлана, спорт, файдалы сүзләрен активлаштыру.

    Билгеләнгән критерийга таянып,эш сыйфатына бәя бирү.

    Әхлакый сыйфатлар формалаш-тыру.

    Эзлекле фикер йөртү күнекмәләре.

    25.

    “Көндәлек  режим” темасын   кабатлау дәресе.

    Лексиканы актив кулланып сөйләү.

    Зарядка, шатлана, спорт, файдалы сүзләрен активлаштыру.

    Фикерне логик чылбырга салу.

    Дуслык , туганлык кыйммәте формалаш-тыру.

    Сораулар төзи, тулы җавап бирә белү.  

    26.

    “Ашханәдә ” тексты. Без ашыйбыз.

    Тема буенча сораулар куярга һәм җавап бирергә  өйрәнү.

    Текст буенча аларга җавап бирү.

    Уку хезмәтендә үзеңә максат куя белү.

    Уңай мотив булдыру,уку теләге булдыру.

     Күмәк фикер алышуга кушылу.

    27.

    “Ашханәдә”. Диалогик сөйләм.

    Татар халык ашлары исемнәрен белү. Өйрәнелгән сүзләрне кулланып “Пешекче …әзерли” монологын  сөйли белү.

    Сөйләм берәмлеклекләрен логик тәртипкә салу.

    Мәсәлне аңлап, дөрес интонация белән укый белү.

    28.

    “Кунаклар каршылыйбыз”.        

    Сәнгатьле уку. Аш табыны янында үзеңне тоту кагыйдәләрен белү.

    Аш урыны, Әдәпсез, чайкый, әдәпле сүзләрен куллану. Аңлап укый белү.

    Эш башкаруның ысулларына һәм шартларына анализ ясау.

    Текстны укыганда эчтәлекне аңлап, дөрес уку.

    29.

    Б. Рәхмәт. “ Аш вакыты”.  

    Гаиләдә бергәләшеп табын әзерләү турында сөйләү.

    Үтелгән лексиканы сөйләмдә куллану.

    Төп мәгълүматны сайлап алу, тиешле мәгълүматны  аеру.

    Үз гаиләңә карата уңай караш тәрбияләү.

     Тексттан төп фикерне аерып ала белү.

    30.

    “Без табын әзерлибез”.

    Табын янында үзеңне дөрес тоту, бер-береңне кыстый белү турында сорау  һәм җавап бирү.

    Аңлап сөйли белү.

    Әңгәмәдәш аралашу калыбын төзү.

    Сораулар төзи, тулы җавап бирә белү.  

    31.

    “Табын янында”. Диалогик    сөйләмгә чыгу.

     Геройларга хас сыйфатларны ачыклау, аларга бәя бирү.

    Икмәк, ашханә, чәнечке, начар эш, ач, тук  сүзләр

    Сөйләм берәмлеклекләрен логик тәртипкә салу.

    Дуслык , туганлык кыйммәте формалаш-тыру.

    Текстны укыганда эчтәлекне аңлап, дөрес уку

    32.

    Х. Гарданов. “Икмәк”. Минем яраткан ашларым.

    Текстны уку барышында төп фикерне аңлау.

    Татар  халык ашлары исемнәр ен (коймак, чәкчәк, бәлеш, өчпочмак, кош теле) дөрес уку, аңлау, куллана белү.

    Күмәк эшне планлаштыру

    Әхлакый сыйфатлар формалаш-тыру.

     Тексттан төп фикерне аерып ала белү.

    33.

    Ш. Галиев. “Кунаклар”.

    Текстны уку барышында төп фикерне аңлау.

    Татар  халык ашлары исемнәр ен (коймак, чәкчәк, бәлеш, өчпочмак, кош теле) дөрес уку, аңлау, куллана белү.

    Эш башкаруның ысулларына һәм шартларына анализ ясау.

     Татарча шигырьләрне аңлап, дөрес интонация белән укый белү.

    Фикерне  куелган логикасында үстерә белү.

    34.

    Г.Тукай – бөек шагыйрь.

    Г. Тукай турында белгәннәрне үз сүзләрең белән сөйли белү.

    Булган белемнәргә таянып тема буенча дөрес җөмләләр төзү.

    Укытучы ярдәме белән максат кую һәм эшне планлаштырырга өйрәнү.

     Дәреслек белән эшләү күнекмәләре.

    Күзәтүдән чыгып  сораулар куя, җавап бирә белү.

    35.

    Г.Тукай иҗаты.

    Эчтәлеген аңлау, сорауларга җавап бирү.

    Бергә,ата-ана, хатын кыз, бала-чага сүзләрен куллану.Тәрҗемә белән уку.

    Фикерне логик чылбырга салу.

    Әхлакый сыйфатлар формалаш-тыру.

    Эзлекле фикер йөртү күнекмәләре.

    36.

    Г.Тукай .“Безнең гаилә”. “Минем әти-әнием кем булып эшлиләр?”    

    Хикәяне сәнатьле уку, эчтәлеген сөйли белү. Ни өчен? соравына җавап бирә белү.

    Хикәяне сәнатьле уку, эчтәлеген сөйли белү. Ни өчен? соравына җавап бирә белү.

    Эш башкару ысулларына һәм шартларына анализ ясау.

    Дуслык , туганлык кыйммәте формалаш-тыру.

     Тексттан төп фикерне аерып ала белү.

    37.

    “Акыллы малай” тексты.

    Монологик сөйләмне активлаштыру.

    Өйрәнелгән лексиканы системалаштыру.

    Әңгәмәдәшеңнең фикерен тыңлый белү.

    Дустыңны тыңлый белү.

    38.

    “Акыллы малай”. Монологик сөйләм.

    Диалогик сөйләмне активлаштыру.

    Өйрәнелгән лексиканы системалаштыру.

    Мәгълүматны  туплау өчен күмәк эш башкару.

    Текстны укыганда эчтәлекне аңлап, дөрес уку.

    39.

    Аңлап йөгерек, чиста укый белү.

    Диалогик сөйләм үстерү.Рольләп укый белү.

    Җөмләләрне дөрес урнаштыру.

    Уку эшчәнлеген оештыра белү.

     Күмәк фикер алышуга кушылу.

    40.

    И.Туктар.”Ялкау өчен ботка суынган.”

    Текстны сәнгатьле уку, тәрҗемә итү, төп фикерне ачыклау. Образга бәя бирә белү.

    Чисталык, үзем сүзләрен куллану. Сорауларга дөрес җавап бирү.

    Классификацияләү өчен уртак билгеләрне билгеләү.

    Әхлакый сыйфатлар формалаш-тыру.

    Чыгыш ясый белү күнекмәләре.

    41.

    И.Әхтәм.”Ана рәхмәте”.

    Табынны ничек әзерләү турында сөйли белү. Образга бәя бирү.

    Табын әзерләү, уң як. Сул як сүзләрен дөрес куллану.

    Эш башкару ысулларына һәм шартларына анализ ясау.

    Үз гаиләңә карата уңай караш тәрбияләү.

     Дәреслек белән эшләү күнекмәләре.

    Күзәтүдән чыгып  сораулар куя, җавап бирә белү.

    42.

    “Эшчән кыз” тексты.

    Өй хезмәтендә катнашуыңны, әбиеңә булышуыңны әйтә белү.

    Әбиесенә булышуы турында әйтә белү.

    Уку эшчәнлеге нәтиҗәләрен контрольгә ала белү.

    Дустыңны тыңлый белү.

    43.

    “Мин әбиемә булышам”. “Без өйдә булышабыз”.

    Сәнгатьле уку, фикереңне әйтә белү.

    Үзенең әбисе турында сөйли белү.

    Мәгълүматны  туплау өчен күмәк эш башкару.

    Чыгыш ясый белү күнекмәләре.

    44.

    Ә. Бикчәнтәева. “Дәү әнием” .

    Өй хезмәтендә катнашуыңны, әниеңә булышуыңны әйтә белү.

    Шигырьне сәнгатьле уку.

    Әңгәмәдәшеңнең фикерен тыңлый белү.

     Үзе турында сөйли белү.

    45.

    К.Булатова.”Әниемнең кызы юк”.

    Бакчада әтиеңә ничек булышуыңны әйтә белү.

    Шигырьнең эчтәлеген аңлау.

    Эш башкару ысулларына һәм шартларына анализ ясау.

    Үз гаиләңә карата уңай караш тәрбияләү.

     Тексттан төп фикерне аерып ала белү.

    46.

    Р.Вәлиева.”Без- бакчачылар”.

    Шигырьнең эчтәлеген аңлау.

    Сүзләрне дөрес әйтеп уку.

    Әңгәмәдәшеңнең фикерен тыңлый белү.

     Күмәк фикер алышуга кушылу.

    47.

    В.Хәйруллина.”Әнием-табибә”.

    Шигырьне сәнгатьле уку, яңа лексиканы сөйләмдә активлаштыру.

    Ничәү, онык, барыбыз сүзләрен куллану.

    Классификацияләү өчен уртак билгеләрне билгеләү.

     Үзе турында сөйли белү.

    48.

    Х.Халиков. “Без ничәү?” “Яңа ел бәйрәме”.

    Диалогик сөйләмне активлаштыру.

    Сорауларны дөрес төзү, дөрес җавап бирү.

    Уку эшчәнлеге нәтиҗәләрен контрольгә ала белү.

     Дәреслек белән эшләү күнекмәләре.

    Күзәтүдән чыгып  сораулар куя, җавап бирә белү.

    49.

    “Без әти-әниләргә булышабыз” темасын ныгыту.

    Диалогик сөйләмне активлаштыру.

    Сорауларны дөрес төзү, дөрес җавап бирү.

    Фикерне логик чылбырга салу.

    Горурлык,гражданлык хисләре формалаш-тыру.

    Чыгыш ясый белү күнекмәләре.

    50.

    Г.Бакир..”Карлар ява”.                “Чыршы бәйрәме” тексты.

    Текстны сәнгатьле уку, тәрҗемә итү, төп фикерне ачыклау.

    Эчтән укый белү.

    Укытучының күрсәтмәләрен аңлап үти белү.

    Дустыңны тыңлый белү.

    51.

    И.Туктар.  “Авыраяк”.

    Рольләргә бүлеп уку күнекмәсе булдыру.

    Озак, каткан, тимераяк, бәйли, эзли, эри, сүзләрен куллану.

    Уку максатын мөстәкыйль билгеләү.

     Тексттан төп фикерне аерып ала белү.

    52.

    И.Туктар . “Авыраяк.” Диалогик –монологик сөйләм үстерү дәресе.

    Өйрәнгән лексиканы кулланып,  диалогик сөйләмне активлаштыру.

    Өйрәнелгән лексиканы системалаштыру.

    Коммуникатив мәсьәләгә таянып фикерне төгәл итеп җиткерү.

    Күмәк фикер алышуга кушылу.

    53.

    “Кышкы уеннар”. Диалогик сөйләм.

    Шигырьне сәнгатьле уку. Кыш айларын атый белү.

    Сүзләрне дөрес әйтеп сөйләү.

    Уку эшчәнлеген оештыра белү.

     Күмәк фикер алышуга кушылу.

    54.

    Ә.Бикчәнтәева. “Салкын саф һава”. Һава торышы.

    Өйрәнелгәннәрне кулланып сөйләү.

    Сүзләрне куллану.

    Уку эшчәнлеге нәтиҗәләрен контрольгә ала белү.

    Әхлакый сыйфатлар формалаш-тыру.

     Татарча шигырьләрне аңлап, дөрес интонация белән укый белү.

    Фикерне  куелган логикасында үстерә белү.

    55.

    БСҮ.”Кышкы көн”.

    Рәсемнәр урынына сүзләр куеп сөйли белү.

    Җөмләләрне дәвам итә.

    Уку максатын мөстәкыйль билгеләү

    Эзлекле фикер йөртү күнекмәләре.

    56.

    “Тауда” хикәясе.

    Лексиканы активлаштыру.

    Сүзләрне дөрес әйтеп сөйли.

    Коммуникатив мәсьәләгә таянып фикерне төгәл итеп җиткерү.

     Үзе турында сөйли белү.

    57.

    “Дуслар” тексты .

    Әби-бабайларның кайда яшәгәнен сорый, әйтә белү.

    Кышкы уен төрләрен әйтә, уенга чакыра белү.

    Укытучының күрсәтмәләрен аңлап үти белү.

     Тексттан төп фикерне аерып ала белү.

    58.

    “Каникулда” тексты.

    Сәхнәләштерү, рольләп укый белү.

    Уенлы җырлар өйрәнү.

    Фикерне логик чылбырга салу.

    59.

    М.Җәлил.”Куян”.(уенлы җыр) .                          

    Лексик берәмлекләрне кулланып сөйли белү.

    Сүзләрне дөрес әйтеп сөйли.

    Классификацияләү өчен уртак билгеләрне билгеләү.

    Әхлакый сыйфатлар формалаш-тыру.

     Күмәк фикер алышуга кушылу.

    60.

    “Туган якка кыш килде”.

    Лексик берәмлекләрне кулланып сөйли белү.

    Сүзләрне дөрес әйтеп сөйли.

    Уку максатын мөстәкыйль билгеләү.

    Күмәк фикер алышуга кушылу.

    61.

    “Татарстан- минем Ватаным”.

    Кайсы урамда яшәгәнеңне, нинди фатирда торганыңны сөйли белү.

    Кайсы урамда яшәгәнен, нинди фатирда торганын сөйли белү

    Эш башкару ысулларына һәм шартларына анализ ясау.

    Милләтнең,Ватанның бер вәкиле булуың белән горурлану.

     Дәреслек белән эшләү. күнекмәләре.

    Күзәтүдән чыгып  сораулар куя, җавап бирә белү.

    62.

    “Без кайда яшибез?”

    Лексик берәмлекләрне кулланып сөйли белү.

    Сүзләрне дөрес әйтеп сөйли.

    Эш башкару ысулларына һәм шартларына анализ ясау.

    Сорауларны дөрес формалаштыра белүгә ирешү.

    Күмәк фикер алышуга кушылу.

    63.

    “Минем шәһәрем” тексты. Татарстан шәһәрләре.

    Шәһәргә барырга чакыра белү.Нәрсәдә,сәгать ничәдә барганыңны әйтә белү.

    Шәһәргә барырга чакыра белү. Нәрсәдә, сәгать ничәдә барганын әйтә белү.

    Сөйләм берәмлекләрен логик тәртипкә салу.

     Тексттан төп фикерне аерып ала белү.

    64.

    “Без Казанга барабыз”.

    Укыган хикәя буенча план төзү.

    Дөрес итеп сорау җөмләләр төзү.

    Укытучының күрсәтмәләрен аңлап үти белү.

    Милләтнең,Ватанның бер вәкиле булуың белән горурлану.

    Эзлекле фикер йөртү күнекмәләре.

    65.

    “ Безнең авыл” тексты.

     Диалогик сөйләм үстерү.

     Яңа лексиканы диалогик сөйләмдә аңлап куллану.

    Уку максатын мөстәкыйль билгеләү

     Дәреслек белән эшләү. күнекмәләре.

    Күзәтүдән чыгып  сораулар куя, җавап бирә белү.

    66.

      Ф.Яруллин .“Туган ягы кирәк кешегә”.

    Шигырьне сәнгатьле укый белү.

    Сәнгатьле укый белү.

    Эш башкару ысулларына һәм шартларына анализ ясау.

    Эзлекле фикер йөртү күнекмәләре.

    67.

    Ә.Рәшитов.”Кояшлы ил”.  

    Сүзләрне дөрес әйтеп уку.

    Театр, күренекле шәхесләрнең исемнәрен искә төшерү.

    Укытучының күрсәтмәләрен аңлап үти белү.

    Әхлакый сыйфатлар формалаш-тыру.

     Татарча шигырьләрне аңлап, дөрес интонация белн укый белү.

    68.

    Казан – театрлар шәһәре.(көндәлек матбугаттан)

    Тәрҗемә белән уку.

    Милләтләр арасында дуслык, татаулык тәрбияләү.

    Сөйләм берәмлекләрен логик тәртипкә салу.

    Күмәк фикер алышуга кушылу.

    69.

    Татарстанда яшәүче   милләтләр.

    Текстны сәнгатьле уку, тәрҗемә итү, сора

    nsportal.ru

    Татар теленнән эш программасы 4 класс

    . Аңлатма язуы

    Татар теленә өйрәтүнең төп максаты һәм бурычлары:

    рус мәктәбенең башлангыч сыйныфларында укучы татар бала­лары өчен төзелгән татар теле программасы түбәндәге максат һәм бурычларны үз эченә ала:

    1.Укучыларда ана телен өйрәнүгә кызыксыну, омтылыш, эзләнүгә теләк уяту, үз милләтеңә, телеңә мәхәббәт тәрбияләү кебек уңай сыйфатлар булдыру.

    2.Балаларда татар теленнән мәгълүматлылык булдыру:

    а) фонетика, лексикология, сүз ясалышы, грамматика, стилисти­кага караган башлангыч мәгълүмат бирү;

    ә) телебезнең орфоэпиясе, лексикологиясе, грамматикасы һәм пунктуациясеннән күнекмәләр булдыра башлау. Хәрефләрдән иҗек­ләр һәм сүзләр, сүзләрдән сүзтезмәләр һәм җөмләләр төзергә өйрәтү.

    3. Укучыларда аралашу өлкәсенә караган мәгълүматлылык булдыру. Сөйләм эшчәнлеге төрләре буенча әйткәнне аңларга, аңлаганны тыңлаучыга җиткерергә, дөрес һәм матур итеп укыр­га, укыганның эчтәлеген сөйләргә, аерым темаларга әңгәмәләр кора белергә, аралашканда тел чараларыннан урынлы файдаланырга өйрәтү.

    4.Сөйләм осталыгы һәм күнекмәләре булдыру.

    5. Укучыларда татар этнокультура мәгълүматлылыгын үстерү.

    Эш программасы түбәндәге документларга нигезләнеп төзелде:

    1.Татарстан Республикасының “Мәгариф турында” Законы

    2.“Татарстан Республикасы дәүләт телләре һәм Татарстан Республикасында башка телләр турында” Татарстан Республикасы Законы (2004 ел, 1 июль).

    3.“2004-2013 нче елларга Татарстан Республикасы дәүләт телләрен һәм Татарстан Республикасында башка телләрне саклау, өйрәнү һәм үстерү буенча Татарстан РеспубликасыДәүләт программасы” (2004 ел, 11 октябрь).

    4. Татарстан Республикасы Мәгариф һәм Фән Министрлыгы“Рус телендә башлангыч гомуми белем бирү мәктәбендә татар теле укыту”: гомуми программа (татар төркемнәре өчен) Төзүче_авторлары:Ф.Ф.Харисов,Ч.М.Харисова.Казан.2011


    Автор: Закирова Кадрия Наилевна

    pedportal.net

    Уку эш программасы. — Начальные классы

    “Каралды”

    Методберләшмә җитәкчесе “Килешенде” “Раслыйм”

    ________ /Гайсина З.Г./ МББУ “Куакбаш төп гомуми белем бирү МББУ”Куакбаш төп гомуми белем

    Беркетмә № 1 мәктәбе” укыту-тәрбия эшләре буенча бирү мәктәбе” директоры

    28 ” август 2015 ел директор урынбасары __________/ Сабирҗанов А.Ә./

    ________/Мөхәммәтҗанова З.М./ Приказ №96

    28 август 2015ел “ 31 август 2015 ел

    ТР “Лениногорск муниципаль районы” муниципаль берәмлеге

    Куакбаш төп гомуми белем бирү мәктәбе”

    муниципаль бюджет белем бирү учреждениесе

    беренче категорияле укытучы

    Ганиева Фирүзә Наиф кызының

    әдәби укудан 1 нче класска

    эш программасы

    2015-2016 уку елы

    Аңлатма язуы

    1 класста әдәби уку буенча эш программасы Татарстан Республикасы Мәгариф һәм фән министрлыгы тарафыннан расланган “Татар телендә башлангыч белем бирү мәктәбендә әдәби уку” предметын укыту программасына (төзүче авторлар Г.М.Сафиуллина, М.Я.Гарифуллина, Ә.Г.Мөхәммәтҗанова, Ф.Ф.Хәсәнова, 2011 ел), “Куакбаш төп гомуми белем бирү мәктәбенең” укыту планына һәм еллык календарь укыту графигына нигезләнеп төзелде.

    Максат:

    -укучыларны татар теленең график системасы төзелеше һәм функциясененең гомуми закончалыклары белән танышу нигезендә башлангыч укуга өйрәтү. Бу үз чиратында тел турында белем һәм күнекмәләрнең формалашуына нигез булып тора.

    Бурычлар:

    -грамотага өйрәтү процессында балаларда татар теле системасының төп тел берәмлекләре: аваз, сүз, сүзтезмә, җөмлә, текст турында күзаллау булдыру;

    -фонематик ишетү һәм авазны әйтү культурасын үстерү;

    -грамотага өйрәтү чорында уку һәм язу күнекмәләрен формалаштыручы график эшчәнлекне үзләштерү;

    — укучыларда йөгерек, аңлы, сәнгатьле уку күнекмәләре булдыру, текст һәм китап белән эшләү осталыгы тәрбияләү. Уку процессында хәтер һәм тотрыклы игътибар үсеш ала, баланың акыл хезмәтенә сәләте исә шушы ике күрсәткечкә бәйле.

    Универсаль уку гамәлләре формалаштыруның көтелгән нәтиҗәләре

    Шәхескә кагылышлы универсаль уку гамәлләре формалашу нәтиҗәләре:

    • үз илең, халкың һәм тарихың белән горурлану хисләре формалаштырырга, һөнәрләр дөньясы белән танышырга, җәмәгать урыннарында, мәктәптә үз-үзеңне тотуның әхлакый кагыйдәләрен үзләштерергә;

    • уку эшчәнлеге һәм аның мотивлары арасында элемтә урнаштырырга;

    • әдәби мәдәният нигезендә матурлыкны күрә белү һәм эстетик хисләр формалаштырырга.

    • белем бирү учреҗдениесенә унай караш, әдәби уку фәнен өйрәнүнең кирәклеген аңларга;

    • уку эшчәнлегенең уңышлылыгы (унышсызлылыгы) сәбәпләрен аңларга;

    • аралашканда иптәшеңнең мотивларына һәм хисләренә ориентлашырга, үз-үзеңне тотышыңда мораль нормаларга һәм этик таләпләргә тотрыклы иярергә.

    Регулятив универсаль уку гамәлләре формалашу нәтиҗәләре:

    • максатка ирешүдә үҗәтлек, авырлыкны җиңүгә әзер булу, авырлыкларны чишү ысулларын эзләүгә ихтыяҗ формалаштырга;

    • ирешеләчәк нәтиҗәне алдан күрергә;

    • проблеманы чишүдә берничә вариант табарга,аларны кулланып карарга;

    • үтәлгән эшнең сыйфатын һәм дәрәҗәсен билгеләргә, уңышлылыгына бәя бирергә;

    • кагыйдәләрне, күрсәтмәләрне истә тотып гамәлләр кылырга;

    • укытучы белән хезмәттәшлектә итәргә;

    • уку хезмәттәшлегендә танып белү инициативасы күрсәтергә;

    • укытучы тарафыннан билгеләнгән эш-гамәлне мөстәкыйль рәвештә яңа уку материалында исәпкә алырга;

    • эш-гамәлләрнең дөрес үтәлешен мөстәкыйль рәвештә бәяләргә һәм тиешле төзәтмәләр кертергә.

    Танып белү универсаль уку гамәлләре формалашу нәтиҗәләре:

    • эшчәнлек барышын һәм нәтиҗәләрен тикшереп һәм бәяләп барырга;

    • охшашлык һәм аермалыкларны аерырга, чагыштырырга;

    • аерып алынган нигез буенча объектларны тәртипкә салырга;

    • нәтиҗә чыгарырга;

    • охшашлыклар урнаштырырга;

    • проблеманы кыска һәм ачык итеп әйтергә;

    • проблеманы чишү алымнарын хезмәттәшлектә табарга.

    Коммуникатив универсаль уку гамәлләре формалашу нәтиҗәләре:

    • укытучы, туганнар, әти-әниләр белән хезмәттәшлекне планлаштыру – катнашучыларның максатларын, вазифаларын үзара аралашу ысулларын билгеләргә;

    • сораулар формалаштырырга, җитмәгән мәгълүматны башкалардан сорашып белергә;

    • проблеманы ачарга, аны тормышка ашырырга, үзара килешүгә ирешергә;

    • эшлекле партнерлы аралашырга, төркемдә үзара ярдәм итешергә;

    • үз фикереңне тулы, төгәл һәм ачык , аңлаешлы итеп әйтергә, аны якларга.

    Предметны өйрәнү нәтиҗәләре:

    • әсәрләрне сәнгатьле һәм хатасыз уку;

    • әсәрдәге өзекләрне сайлап ала, рәсемгә төшерә белү;

    • Рәсемнәр һәм әсәрләр арасындагы бердәмлекне таба белү;

    • әдәби әсәр белән эшли белү;

    • укылган әсәрне хикәяли белү;

    • әсәрләрне сәхнәләштерә белү;

    • текстны рольләргә бүлеп укый белү;

    • әсәр геройларына кыскача характеристика бирә белү;

    язучыларның кызыклы хәлләрне җиткерү алымнарын белү.

    Укыту планында уку предметының урыны:

    Тематик план, укыту планы нигезендә, 1нче сыйныфта атнага 1 сәгать исәбеннән программа материалы 33сәгатькә бүлеп төзелде.Шуның 23 дәресе грамотага өйрәтү чоры. «Башлангыч гомуми белем бирү программалары”ндагы сәгатьләр саны эшче программадагы сәгатьләр саныннан ике тапкыр артыграк булу сәбәпле программа эчтәлегенә үзгәрешләр кертелде.

    Темалар бүленеше.

    Бүлек

    Үрнәк программада сәгать саны

    Эш программасында сәг. саны

    Сәгать санында аерма

    1

    Укый-яза белергә әзерләү чоры.

    4

    2

    -2

    2

    Укый-яза белергә өйрәтү чоры

    42

    18

    -24

    3

    Әлифбадан соңгы чор

    4

    3

    -1

    4

    Уку. Сөйләм үстерү :

    Сәяхәткә чыгу.

    Кайтаваз мәгарәсе.

    Аю өне янында.

    Чәчәкле аланда.

    Урман мәктәбендә.

    Шүрәледә кунакта.

    Китап рәссамы күргәзмәсендә.

    БАРЛЫГЫ

    66

    10

    33

    -33

    1 нче сыйныф курсының эчтәлеге

    Грамотага өйрәтү чоры өч этапка бүленә: әзерлек, төп, йомгаклау. “Әлифба” дәреслегендә аваз һәм хәрефләрне өйрәнү эзлеклелеге татар графикасының позицион (иҗек) принцибына нигезләнгән. Сузык авазлар һәм аларга билге булып килгән хәрефләр беренче чиратта өйрәнелә, чөнки алар иҗек төзи, шуның нигезендә укучылар уку технологиясе белән таныша.

    Сузыклардан соң сонор тартыклар өйрәнелә. Бу аларның яңгырау һәм саңгырау парларының булмавы, яңгырашы ягыннан сузык авазларга якын торуына бәйле. Моннан тыш, кыска [й] авазын өйрәнү е, ю, я хәрефләре ике аваз кушылмасына, ягъни [й] һәм тиешле сузыкка билге булып килүе белән дә танышырга ярдәм итә. Алга таба тартыкларның яңгырау һәм саңгырау парларын өйрәнгәндә, мисалларга таянып, балалар язуда тартыкларның калын һәм нечкә әйтелешләрен белдерү кагыйдәләрен ныгыталар. Соңыннан алар аеру билгеләре [ь, ъ] булган сүзләргә аваз анализы ясарга һәм ул сүзләрне укырга өйрәнәләр, шуннан соң гына парсыз шаулы тартыклар белән танышалараларның язылыш үзенчәлекләрен үзләштерәләр.”Әлифба”да, уку өчен махсус төзелгән текстлардан тыш, балаларның яшь үзенчәлекләренә туры килгән һәм балаларда танып белү эшчәнлеген формалаштырырга ярдәм итә торган башка жанрдагы әсәрләр: шигырь, табышмак, мәкаль, әйтем, тизәйткеч, санамышлар да урын алган.

    “Әдәби уку” дәресләренә укыту-методик комплектында баланың тормыш тәҗрибәсе, яшь үзенчәлекләре, аның үзе яшәгән тирәлекне күзаллау дәрәҗәсе дә искә алына. “Әдәби уку” китабы ике өлештән: дәреслек һәм хрестоматиядән тора. Укучының белем дәрәҗәсе, күзаллавы төрле булуны истә тотып, өстәмә уку өчен текстлар да бирелә. Алар дәреслек материалы белән үрелеп бара, аның дәвамы булып тора. Комплектның төп үзенчәлеге – дәреслеккә Әминә һәм Әмир бәхәсләре аша автор сөйләмен кертү. Бу очракта укытучы укучыга юнәлеш бирүче ролен генә башкара ала. Дәреслектәге биремнәр башлангыч сыйныф укучысын фәнн-тикшеренү эше белән дә кызыксындырырлык итеп сайланг

    Укучыларның белемнәренә, осталык һәм күнекмәләренә төп таләпләр.

    Әлифба чорының ахырына балалар белергә һәм эшли белергә тиешләр:

    1. Татар теленең авазларының сузык (ачык авыз символы белән бирелгән), ягъни җырлана торган аваз һәм тартык, ягъни җырланмый торган; әйткәндә, сөйләм органнарында киртә ясала/ясалмый торган авазларга бүленүен, сузыкларның калын һәм нечкә булуын, тартыкларның нечкә- калын яңгырашын сузык аваз хәрефләре белдерүен;

    — сүзнең яңгыраш , бер иҗекнең көчлерәк һәм озынрак әйтелүен;

    — сөйләм авазлары язуда шартлы график символлар (түгәрәк, квадрат) яки хәрефләр белән белдерелүен;

    — сүзләр предметларны, аларның билгеләрен, эш-хәрәкәтләрен белдерүләрен, ярдәмче сүзләр сүзләрне, җөмләләрне үзара бәйләү өчен хезмәт итүләрен, аларның график символларын;

    — әйтмә сөйләмнең текст һәм җөмләләргә бүленүен, аларны график сурәтләп булу мөмкинлеген;

    элемент-сызыклар һәм элемент-өлгеләрнең басма һәм язма хәрефләрнең график системасының структур (төзелеш) берәмлекләре булуын;

    — һәр басма һәм язма хәреф формасының тиешле урын-сан мөнәсәбәтендә урнашкан элементлардан торуын аңлыйбелергә тиеш.

    2. Укучылар сүз башыннан башлап, андагы һәр авазны көчлерәк итеп билгели бара, берсен аерып алып аңахарактеристика бирә;

    — анализ вакытында тартыкларның яңгырау-саңгыраулыгын билгеләү алымнарын куллана;

    — сүзне иҗекләргә бүлә;

    — схемалардан сүзнең аваз язылышын иҗекләп һәм орфоэпик дөрес итеп укый;

    — схемалардагы һәм «Әлифба» текстларында бирелгән хәреф язуын иҗекләп һәм орфоэпик дөрес итеп укый;

    — сүзнең аваз формасын шартлы график формадан хәреф формасына һәм киресенчә үзгәртә;

    — элемент-шаблоннар нигезендә басма һәм язма хәрефләрне төзи һәм анализлый;

    — аерым график биремне үтәү дәвамында дөрес итеп утыра һәм язма әсбаплардан файдалана ала;

    — билгеле бер алгоритм буенча хәрәкәт элементлары нигезендә хәрефләр яза;

    — иҗекләрдә һәм сүзләрдә тоташтыруның өч алымын үти;

    — тактлап язганда кул чугы мускуллары киеренкелеген йомшарта;

    — күчереп язганда һәм диктант вакытларында җөмләләрне һәм үз исемнәрен дөрес яза;

    — бизәк-бордюрлар ясый ала белергә тиешләр.

    1 нче сыйныф ахырына укучылар белергә тиешләр:

    -татар телендәге барлык аваз һәм хәрефләрне ;

    -аваз һәм хәрефнең төп аермасын: авазны әйтәбез, ишетәбез; хәрефләрне күрәбез, таныйбыз, язабыз.

    1 нче сыйныф ахырына укучылар эшли белергә тиешләр:

    -сүзләрне авазларга тарката, авазларны сүздәге тәртиптә әйтә;

    -сузык һәм тартык авазларны һәм аларның хәрефләрен аерып таный;

    -сүздә һәм сүздән тыш та калын һәм нечкә сузыкларны дөрес атап әйтә;

    -сузык авазлар һәм аларның хәрефләренә карап, калын һәм нечкә әйтелгән сүзләрне аера;

    -җөмләне сүзләргә тарката;

    -сүзләрне иҗекләргә бүлә;

    -телдән 4-5 җөмләдән торган кечкенә хикәяләр төзи;

    -5-6 шигырьне яттан сөйли;

    -алфавитның барлык хәрефләре булган кечкенә текстларны дөрес салмак итеп иҗекләп (йөзмә), кыска сүзләрне бөтен килеш укый;

    -җөмләләр арасында пауза ясый;

    -таныш булмаган текстны уку темпы- минутына 30 сүз итеп укый;

    -укыган текстларга карата куелган сорауларга җавап бирә;

    -рәсеменә карап текст эчтәлеген сөйли, укыган әсәрнең исемен аңлата, әсәрне гади генә итеп бәяли, мисаллар китерә, рәсемнәргә карап, телдән хикәя төзеп сөйли;

    -таныш китапларны таныш булмаганнарыннан аера-таный;

    -китап исемен, авторын укый, китапханәдән кече яшьтәге балалар өчен чыгарылган китаплар алып укый;

    -китаплардан үзеңә кирәкле мәгълүматны сайлап ала, куллана, файдалана.

    Дәреслек. Татарстан Республикасы Мәгариф һәм фән министрлыгы тарафыннан тәкъдим ителгән дәреслек. И Мияссарова, Ф.Гарифуллина, Р.Шәмсетдинова. Әлифба. 1 нче сыйныф.-Казан.”Мәгариф-Вакыт” нәшрияты. 2011 ел; Г.М.Сафиуллина, М.Я.Гарифуллина, Ә.Г.Мөхәммәтҗанова, Ф.Ф.Хәсәнова. Әдәби уку. 1 нче сыйныф.-Казан.”Мәгариф-Вакыт” нәшрияты. 2011 ел. Дәреслекләр “Перспектив башлангыч мәктәп “ концепциясе һәм яңа белем стандарты таләпләренә туры китереп эшләнгән .

    Өстәмә материал. И.Мияссарова, Ф.Гарифуллина, Р.Шәмсетдинова. Әлифба. Методик кулланма.-Казан.”Мәгариф-Вакыт” нәшрияты. 2011 ел;

    Г.М.Сафиуллина, М.Я.Гарифуллина, Ә.Г.Мөхәммәтҗанова, Ф.Ф.Хәсәнова. Әдәби уку. Методик кулланма.-Казан.”Мәгариф-Вакыт” нәшрияты. 2011 ел.

    Г.М.Сафиуллина, М.Я.Гарифуллина, Ә.Г.Мөхәммәтҗанова, Ф.Ф.Хәсәнова. Әдәби уку.Хрестоматия. 1 нче сыйныф.-Казан.”Мәгариф-Вакыт” нәшрияты. 2011 ел

    Укыту процессында компьютер ярдәмендә тормышка ашырыла торган түбәндәге педагогик программалар куллану күздә тотыла:

    Интернет-ресурслар

    Информационный интегрированный продукт «КМ-ШКОЛА»

    http://www.kmschool.ru

    Образовательные проекты компании «Кирилл и Мефодий»

    http://edu.km.ru

    Сетевое образовательное сообщество «Открытый класс»

    http://www.openclass.ru//

    Видеофайл: http://video.yandex.ru/users/gzalilova/view/1 , иллюстрацияләр.

    Веб-фотоальбом: Г.Тукай әдәби-мемориаль музее (Кырлай) http://picasaweb.google.com/111028234892298794316/2010?authkey=Gv1sRgCODHyMre3POkfg&feat=directlink

    Кырлайдагы музейдан фотолар: http://picasaweb.google.com/lh/photo/PPZH9wHjP7kp4cm2F3iJNqnW56DEZW0mG-xmN11gSYY?feat=directlink

    Татарские россыпи
    Толковый словарь татарских имен, татарские песни в формате MP3, тексты популярных татарских песен, произведения Габдуллы Тукая и их перевод на русский язык, татарские анекдоты, юморески, скетчи, стихотворения, статьи, посвященные татарской истории и культуре.
    http://www.tatar.kz/
    Татарская энциклопедия
    Продажа татарского энциклопедического словаря (на русском и татарском языках).
    http://ite.narod.ru/
    Татарское книжное издательство
    Издательство включает в свой состав редакции художественной и детско-юношеской литературы, «Мирас» («Наследие») и «Искусство», научно-технической (научно — популярной) и заказной литературы.
    http://www.tatarstan.ru/books/

    www.tatar.com.ru — сайт для учителей татарского языка и литературы www.belem.ru — сайт для учителей

    Әдәби уку фәнненән укыту- тематик план

    Класс 1

    Укытучы Ганиева Фирүзә Наифовна

    Барлыгы сәгатьләр: ел буена –33 атнага – 1

    1. “Татар башлангыч гомуми белем бирү мәктәбенең 1-4 сыйныфлары өчен программа”

    2. Татарстан Республикасы Мәгариф һәм фән министрлыгы тарафыннан тәкъдим ителгән дәреслек. И Мияссарова, Ф.Гарифуллина, Р.Шәмсетдинова. Әлифба. 1 нче сыйныф.-Казан.”Мәгариф-Вакыт” нәшрияты. 2011 ел; Г.М.Сафиуллина, М.Я.Гарифуллина, Ә.Г.Мөхәммәтҗанова, Ф.Ф.Хәсәнова. Әдәби уку. 1 нче сыйныф.-Казан.”Мәгариф-Вакыт” нәшрияты. 2011 ел. Дәреслекләр “Перспектив башлангыч мәктәп “ концепциясе һәм яңа белем стандарты таләпләренә туры китереп эшләнгән .

    1

    Дәрес темасы

    Сәг

    саны

    Планлаштырылган нәтиҗәләр

    Укучы эшчәнлеге

    Кон-

    троль төре

    Дата

    Гомуми уку нәтиҗәләре

    Предметара нәтиҗәләр

    Шәхесне үстерү нәтиҗәләре

    п

    ф

    1

    Кереш дәрес.”Өч кыз”, “Куян кызы”әкият-ләре.

    Җөмлә.Интонация.

    1

    Дәреслекләргә сак караш тәрбияләү, укуга кызыксыну уяту.

    Укучының сөйләм теленең үсешен ачыклау, үстерү; көндәлек режим әһәмиятен аңлату;

    Сөйләм, җөмлә терминнары белән таныштыру.Сүз, иҗек терминнары белән танышу, сүзләрне дөрес итеп иҗекләргә бүләргә өйрәтү.

    Иҗекләрне авазларга таркатырга, сузык һәм тартык авазларны әйтеп , ишетеп аерырга өйрәтү; калын һәм нечкә сузыклар белән таныштыру;”Торна белән төлке” әкияте эчтәлеген сөйләргә өйрәтү;

    Мәктәп, дәрес турында рәсемнәрне карау. Сөйләм, җөмлә схемасын таный белү.

    Иҗекләрне авазларга таркату, сузык һәм тартык авазларны әйтеп ишетеп аеру; калын һәм нечкә сузыкларны аерырга өйрәнү;

    Дәреслекләргә сак карау, уку белән кызыксыну;

    Сөйләм, җөмлә терминнарын аңлау, дөрес куллану. Дәрес, тәнәфес төшенчәләрен аңлау, сөйләмдә куллану

    Иллюстрацияләрнең текст өлешләре белән бәйләнешен ачыклау.

    агымдагы

    7.09

    2

    Предметны,билгене, хәрәкәтне белдерүче сүзләр.Ярдәм

    лек сүзләр.

    1

    Рәсем, график модель яки тиешле фишкалар кулланып, дәрестә тудырылган тел ситуацияләре буенча 2 — 4 сүздән торган җөмләләр һәм 3 — 4 җөмләдән торган хикәя төзи белү

    агымдагы

    14.09

    3-4

    Сузык [а],[ә],[ы] авазлары.А,а,Әә, Ыы хәрефе.Сузык аваз хәрефләре.

    Калын һәм нечкә сузыклар

    2

    Аваз һәм хәреф төшенчәсе

    белән таныштыру, калын сузыкларны әйтә, ишетә белү күнекмәсе өстендә эшләү.

    Нечкә сузыкларны әйтә, ишетә белү күнекмәсе өстендә эшләү.

    Сузык аваз хәрефләре белән танышты-руны дәвам итү, хәрефне дөрес итеп укый белү күнекмәсе өстендә эшләү.

    Калын сузыкларны дөрес ишетә, әйтә белергә өйрәтү, калын һәм нечкә су-зыкларны парлау, эш коралларын өйрә-нү; хезмәт ярату, кызыксыну тәрбияләү.

    Рәсемле әлифба, кисмә хәрефләр, хәреф үрнәге белән куллана белү.

    Нечкә сузыкларны әйтә, ишетә белү; хәрефне күреп уку;

    Сузык аваз хәрефләрен белеп тану; хәрефне дөрес уку

    Телнең структур берәмлекләре: сүз, җөмлә,текстны белергә;

    -Тиешле фишкаларны кулланып график модельләргә таянып, рә-семгә карап 3-4 җөмләле хикәя төзи, предметны,билге-не, хәрә-кәтне белдерүче сүзләр таба белергә;

    Үз-үзеңә бәя бирергә өйрәнергә;

    Сузык авазларны аера белү. Татар теленең авазларының сузык (ачык авыз символы белән бирелгән), ягъни җырлана торган аваз һәм тартык, ягъни җырланмый торган; әйткәндә, сөйләм органнарында киртә ясала/ясалмый торган авазларга бүленүен, сузыкларның калын һәм нечкә булуын, тартыкларның нечкә- калын яңгырашын сузык аваз хәрефләре белдерүен белү

    агымдагы

    21.09

    28.09

    5

    [ е ] [ и ] авазлары. Э,э(е),И,и хәрефләрен уку.

    1

    Тартык һзм сузык авазларга характеристика бирә белергә.

    -таный белергә

    -үткән хәрефләр белән сүзләр укый белергә

    -авазларны сүздә аера белергә

    -эш урынын оештыра

    белергә

    -эшеңә контроль ясый белергә

    -туган ягыңа,туганнарыңа

    яхшы мөнәсәбәттә булырга.

    -Ватаныңны яратырга

    -гаилә әгъзаларына игътибарлы булырга.

    -Диалогларда катнашу

    Тартык н, л авазын, Н,н, Л,л хәрефләре булган сүзләрне, кушылмаларны дөрес итеп уку.

    агымдагы

    5.10

    6

    [ ү ],[ у ] авазлары. Үү , Уу хәрефләрен уку.

    1

    -санор тартык авазлары

    артикуляциясе

    (тон өстенлек итә,шау катнаша гына)шуңа аларны ярым сузыклар диеп йөртәләр дә.

    -рәсем һәм схема белән бирелгән сүзләргә аваз анализы

    -ябык иҗек(ай

    -дәреслектә ориентлаша белергә

    -кирәкле информаци

    яне эзләп таба белергә.

    рәсем,текст,схемаларда бирелгән информацияне укый белергә.

    -предметларны чагыштыра,уртак якларын таба белергә

    -сөйләм этикасы булдырырга

    -уку проблемасын куя һәм чишә белергә

    Кешеләргә,дусларыңа,гаилә членнарына яхшы мөнәсәбәттә булырга

    -мәктәпкә яхшы карашта булырга

    -тырыш укучылар рәтендә барырга

    “Тылсымлы сүзләр“ куллану.

    — схемалардагы һәм «Әлифба» текстларында бирелгән хәреф язуын иҗекләп һәм орфоэпик дөрес итеп уку;

    — сүзнең аваз формасын шартлы график формадан хәреф формасына һәм киресенчә үзгәртә белү.

    агымдагы

    12.10

    7

    [ о ], [ө], авазлары. О,о, Ө,ө хәрефләрен уку.

    1

    агымдагы

    19.10

    8

    [ л ], [ н ] авазлары. Лл , Н,н хәрефләрен уку.

    1

    агымдагы

    26.10

    9

    [ м ] ,[р ] авазлары. М,м, Р,р хәрефләрен уку.

    1

    -ике авазга билге булып килүләре

    -аваз-хәреф схемалары

    -куллану кагыйдәләрен үзләштерү

    -сүзләрне мәгъ

    нәсе ягыннан

    яңгырашы ягыннан чагыштыру

    1..бу хәрефләр кергән сүзләрне иҗекләрне укый белергә тиешләр.

    2.баш һәм юл басма хәреф формаларын

    төзү

    -Тиешле фишкаларны кулланып график модельләргә таянып, рә-семгә карап 3-4 җөмләле хикәя төзи, предметны,билге-не, хәрә-кәтне белдерүче сүзләр таба белергә

    Әңгәмәдә катнаша белү

    Я, е, ю хәрефләрен куллану кагыйдәләрен үзләштерү. Бу хәрефләр кергән сүзләрне һәм иҗекләрне уку. Баш һәм юл басма хәреф формаларын төзү.

    агымдагы

    9.11

    10

    [ Й ], [ ң ], авазлары. Й,й , ң хәрефләрен уку.

    1

    -Яңгырау һәм саңгырау тартыкларны калын һәм нечкә яңгырашын билгеләү

    -нечкәлек яңгырау,саңгырау (д-т ,з-с,г-к,

    гъ-къ)парларның үзара мөнәсәбәтен ачыклау.

    ,иҗекләр.сүзләр,текст.

    -табышмалар уку

    тизәйткечләр,санамышлар,үртәвечләр,халык мәкальләрен уку.

    Иптәшләр белән дөрес мөгалләмәдә булу, өлкәннәр белән аралашу кагыйдәләрен белү

    Тартык д,т авазы, хәрефләре булган сүзләрне, кушылмаларны дөрес укырга өйрәнү;

    агымдагы

    16.11

    11

    [йа], [йә] авазлары., Яя хәрефен уку..

    .[йу], [йү авазлары. Юю хәрефләрен уку.

    1

    1.я,ю,е куллануның кагыйдәләрен белергә

    2.бу хәрефләр кергән сүзләрне иҗекләрне укый белергә тиешләр.

    3.баш һәм юл басма хәреф формаларын

    төзү

    Тартык авазы, хәреф-ләре булган сүзләрне, кушылмаларны дөрес әйтергә, җөмләләрне дөрес итеп укырга өйрәнү;

    агымдагы

    23.11

    12

    [йы], [йэ] авазлары., Е,е хәрефләрен уку.

    1

    Аваз-хәреф схемалары нигезендә авазларны аеру, иҗекләр, сүзләр, текстлар уку.

    агымдагы

    30.11

    13

    [ д ] ,[ т ] авазлары. Д,д, Т,т хәрефләрен уку.

    1

    Аваз-хәреф схемалары нигезендә авазларны аеру, иҗекләр, сүзләр, текстлар уку. Укучыларны д,т авазлары һәм язуда аңа билге булып йөргән хәрефләр белән таныштыру; бәйләнешле сөйләм үстерү;

    агымдагы

    7.12

    14

    [ з ], [ с ] авазлары. З,з, С,с хәрефләрен уку.

    1

    Тартык з,с авазын, З.з,С,с хәрефләре булган сүзләрне, кушылмаларны дөрес укырга өйрәнү;

    агымдагы

    14.12

    15

    [ г ] ,[ к ] авазлары. Г,г, К,к хәрефләре

    multiurok.ru

    Әдәби уку (Литературное чтение) — Учебник — 4 кл. — в двух частях. | ИЗДАТЕЛЬСТВО «МАГАРИФ

    Авторы: Гарифуллина Ф.Ш., Мияссарова И.Х.

    Учебник для образовательных организаций начального общего образования с обучением на русском языке (для изучающих татарский язык как родной).

    Учебник включен в Федеральный перечень учебников, рекомендуемых к использованию при реализации имеющих государственную аккредитацию образовательных программ начального общего, основного общего, среднего общего образования.

     

     

     

     

     

     

     

     

     

    На учебник получены положительные заключения Российской академии наук

    ( научная экспертиза № 10106-5215/301 от 15.10.2013 г.,

    педагогическая экспертиза № 001351 от 15.01.2014 г.),

    Российского книжного союза (общественная экспертиза № 858 от 10.02.2014 г.)

    и Министерства образования и науки РТ (этнокультурная и региональная экспертиза № 1865/14-51 от 10.02.2014 г.).

    Учебник соответствует требованиям ФГОС.

    Также имеется электронная форма учебника, которая успешно прошла все необходимые экспертизы.

    К каждому учебнику данной линии разработаны методические пособия. Имеются и рабочие тетради.

     

     

     

     

     

     

     

     

     

    Учебники “Әдәби уку” входят в завершенную линию учебников в 1–4 классах для школ с русским языком обучения. УМК «Әдәби уку» обеспечивают достижение результатов освоения основной образовательной программы начального общего образования, полностью соответствуют требованиям ФГОС НОО. Они имеют полное программно-методическое сопровождение и гарантируют преемственность с дошкольным образованием.

    Эффективность реализации идеологической основы ФГОС – концепции духовно-нравственного развития и воспитания личности как гражданина России в УМК «Әдәби уку» достигается особой организацией подачи учебного материала.

    Учебник «Әдәби уку» для 1 класса состоит из одной части, для последующих классов – из 2 частей. В каждую часть входит несколько разделов, построенных по тематическому принципу. Каждый раздел включает произведения различных жанров (пословицы, загадки, песенки, сказки, рассказы и т.д.), что позволяет учесть возрастные особенности школьников, уйти от жанрового и тематического однообразия, развить интерес к фольклору и классической литературе. В учебники включены как небольшие, так и более крупные тексты, что позволяет учесть подготовки и навыки чтения каждого школьника. Учебно-методические комплекты направлены на развитие логического мышления, коммуникативных действий, стремления к изучению родного языка.

    Содержание учебников знакомит школьников с детскими книгами, детскими писателями и авторами, даёт представления о литературоведческих понятиях, способствует восприятию содержания читаемого произведения, различать доступные им жанры.

    Основная задача курса «Әдәби уку» – это расширять круг чтения учащихся, создавать «литературное пространство», соответствующее возрастным особенностям и уровню подготовки учащихся и обеспечивающее условия для овладения смысловым чтением и формирования универсальных учебных действий.

    При такой системе построения материала учебников постепенно формируются умения сначала понимать и принимать познавательную цель, самостоятельно формулировать учебную задачу, выстраивать план. Урок, тема, раздел завершаются заданиями рубрик «Сорауларга җавап бир. Биремнәрне үтә” (“Ответь на вопросы. Выполни задания»), “Истә калдыр” (“Запомни”), «Тыңла» (“Послушай”), “Белешмә” (“Справка”), “Иҗади эш” (“Творческая работа”), “Китап киштәсе” (“Книжная полка”), “Үзеңне тикшер” («Проверь себя»), “Сүзлек өстендә эш” (“Работа со словарём”), содержание которых способствует организации контрольно-оценочной деятельности, формированию рефлексивной позиции школьника.

    К учебникам разработаны рабочая тетрадь и методические пособия для учителя. Рабочая тетрадь может использоваться для совместной работы учащихся с учителем в классе и для самостоятельной работы учащихся дома.

    magarif-vakyt.ru

    Добавить комментарий

    Ваш адрес email не будет опубликован. Обязательные поля помечены *